THƠ BỐN CÂU - 91-100

91 

Проходят годы, медленно старею,

И песни все печальней у меня.

Мои заботы выросли, как дети,

Они переросли уже меня.

91

Năm tháng trôi qua tôi già đi, cứ thế 

Những bài ca đau đớn hiện trong đời 

Nỗi lo lắng lớn dần như con trẻ 

Chúng lớn nhanh vượt quá cả đầu tôi. 

92 

Штаны в заплатках. Золотое детство,

Хотел бы я опять в тебя одеться.

Как хорошо бы снова стать юнцом,

Застенчивым неопытным глупцом.

92

Quần đầy miếng vá. Tuổi thơ vàng 

Giá mà tôi được mặc vào lần nữa 

Giá lại trở thành chú nhóc nghênh ngang 

Kẻ dại dột, ngây thơ, hay xấu hổ. 

93  

Чем хочешь ты засеять это поле?

Вот прорастет, тогда увидишь сам.

Какую песню ты напишешь вскоре?

Вот напишу, тогда узнаешь сам.

93

- Cánh đồng này anh định trồng cây gì? 

Khi cây mọc lên thì anh thấy hết. 

- Thế sắp tới đây anh viết cái gì? 

Khi tôi viết xong thì anh sẽ biết.

94 

Вот умер человек, и не страшны болезни,

Вот умер человек, и старость не страшна.

Не важно, что вреднее, что полезней.

И даже смерть ему уж не страшна.

94

Người chết rồi không còn lo bệnh tật 

Người chết rồi không biết sợ tuổi già 

Lợi hay hại cũng chẳng cần so đo 

Không còn sợ dù đó là cái chết. 

95 

Все речи смолкли б, споры прекратились,

Все лица бы к тебе оборотились,

Когда б, красивая, ты в этот зал вошла,

Где мы вершить пытаемся дела.

95

Mọi lời tranh luận sẽ đều im bặt 

Muôn ánh mắt nhìn đều đổ về em 

Nếu em xinh đẹp bước vào hội trường  

Nơi chúng tôi cố làm xong công việc. 

96 

После первого бокала гость говорит,

После второго бокала гость поет,

После третьего бокала гость пусть поспит

Или проводи, пусть домой идет.

96

Sau cốc thứ nhất khách nói 

Sau cốc thứ hai khách ca 

Sau cốc thứ ba khách ngủ 

Hoặc tiễn đưa khách về nhà. 

97 

Спрашивать поэтов впору:

Кто же вы для государства?

Барабанщики? Танцоры?

Иль больные без лекарства?

97

Thời buổi này tôi hỏi các nhà thơ: 

Các anh là ai với quê hương đất nước? 

Người khiêu vũ? Người gõ trống hờ? 

Hay là những bệnh nhân không có thuốc? 

98

По возрасту догнать отца осталось

Семь долгих лет… Растет во мне усталость.

А чтоб его догнать по мастерству,

Осталась вечность… И я к ней плыву.

98

Về tuổi tác tôi còn lại bảy năm 

Đuổi kịp cha tôi… đã nghe mệt mỏi 

Còn để đuổi kịp cha về tài năng 

Là cả vĩnh hằng… tôi bơi trong đấy. 

99 

«Куда идти? К кому зайти?»

Блуждало счастие в пути…

Но всюду глупых посещало,

А мудрыми пренебрегало.

99

“Ta đi đâu? Ta đến thăm ai vậy?” 

Hạnh phúc lang thang dò dẫm tìm đường… 

Nhưng khắp nơi chỉ vào thăm người dại 

Còn người khôn lại rẻ rúng xem thường. 

100

Песни для глухих поющая страна!

Зеркала слепым дающая страна!

Ты согнулась вся в законах непонятных

И не жди от них дождей ты благодатных.

100

Đất nước hát bài ca cho người điếc!

Đưa gương soi cho những người mù!

Luật lệ của người không ai hiểu được 

Xin đừng chờ những mùa vụ bội thu. 

THƠ BỐN CÂU - 81-90

81

О сколько у меня грехов, Аллах?!

За них, должно быть, мне гореть в аду.

Но все ж не ты ль мой убиваешь страх

Надеждой тихой, что в рай попаду.

81

Thánh Ala ơi tội của con nhiều không sao đếm lại 

Vì điều này con sẽ phải về địa ngục tang thương 

Nhưng có phải chính Ngài đã giết đi trong con điều sợ hãi 

Bằng hy vọng mong manh rằng con sẽ được tới thiên đường. 

82

Осознаю под небом Дагестана,

Беря в горах последний перевал,

Что, как поэт, явился слишком рано,

А стать пророком – слишком опоздал.

82

Tôi hiểu ra dưới trời Dagestan 

Khi mà tôi đi qua con đèo cuối: 

Tôi đã trở thành nhà thơ quá vội 

Còn nhà tiên tri – đã quá muộn màng. 

83 

Есть ли истина известней:

Убивает старость песню.

И наоборот бывает:

Песня старость убивает.

83

Một điều ai ai cũng rõ 

Tuổi già giết chết bài ca 

Nhưng mà đôi khi vẫn có 

Bài ca giết chết tuổi già. 

84 

Я воспевал не раз светильник ночи

И пел не раз светильник я дневной,

Но восторгаться ими нету мочи,

Когда твой лик сияет предо мной.

84

Anh từng hát về cây đèn trong đêm tối 

Rồi về cây đèn khác giữa ban ngày 

Nhưng thích chúng thì anh không thích nổi 

Khi gương mặt em ngời lên trước mặt anh đây. 

85 

Если б Ева, приобщаясь к сраму,

Не дала в раю, как говорят,

Яблока запретного Адаму,

Не было б на свете Патимат.

85

Giá Eva nhận ra điều xấu hổ 

Không từng trao quả táo cho Adam 

Trái táo cấm ở vườn địa đàng 

Thì Patimat trên đời này đâu có. 

86 

Поэты из Сахары побывали

В моих горах. Я принял их, как мог.

Они качали скорбно головами:

«А где у вас барханы? Где песок?»

86

Các nhà thơ đến đây từ sa mạc 

Sahara. Tôi tiếp họ chân tình 

Ngắm núi đồi họ lắc đầu chua xót: 

“Cát ở đâu? Đâu cồn cát lưỡi liềm?” 

87  

Лишь экспонат — Китайская стена,

Стены Берлинской больше нет в помине.

Но ложь прочнее этих стен — она,

Всех разделяя, властвует поныне.

87

Vật trưng bày – chỉ Vạn lý trường thành 

Tường Béc-lanh đã không còn ai nhớ 

Nhưng điều giả dối vững hơn trường thành 

Đến bây giờ vẫn ngăn chia tất cả. 

88 

Был нужен жест один, одно лишь слово, взгляд,

Чтоб миллионы рук брались за дело.

Теперь все машут кулаками, все кричат,

Но я не вижу никакого дела.

88

Cần một cử chỉ, một lời nói, ánh nhìn 

Để cả triệu người cùng bắt tay hành động 

Còn giờ đây tất cả đều hét to và giơ nắm đấm 

Nhưng tôi không hề nhìn thấy việc gì nên. 

89

На всех, на всех в бинокль смотрели мы,

Все видели в большом увеличенье.

Теперь бинокль перевернули мы…

А где же вещи в истинном значенье?

89

Xưa ta nhìn tất cả qua ống nhòm 

Tất cả chúng ta nhìn qua độ lớn 

Còn bây giờ ống nhòm ta đảo lộn 

Thế bây giờ giá trị thực ở đâu? 

90 

Внушали нам: страна, в полете ты,

В пути и на «великом переломе».

Но оказалась на ремонте ты,

Как старый лифт в плохом и грязном доме.

90

Vẫn nghe rằng đất nước đang bừng dậy 

Trên con đường “những thay đổi lớn lao” 

Nhưng hoá ra đất nước như thang máy 

Trong ngôi nhà tàn cần sửa chữa từ lâu. 

THƠ BỐN CÂU - 71-80

71 

Мечтать мне было нипочем,

Подвластен жизни был при этом:

Пришла болезнь – я стал врачом,

Пришла любовь – я стал поэтом.

71

Ước muốn của tôi xem ra dễ ợt 

Tất cả chẳng qua do ở cuộc đời 

Khi có bệnh tôi trở thành thầy thuốc 

Khi có tình – thành thi sĩ, thế thôi.

72 

Теперь, когда я стар, и слабо зренье,

Лишь ты одна дана мне в утешенье.

Ты мой очаг, ты мой весенний свет,

Моя надежда, мой последний след.

72

Khi mắt đã mờ, tóc đã chẳng còn xanh 

Chỉ mình em cho anh niềm an ủi. 

Em là ánh sáng mùa xuân, em là lò sưởi 

Là dấu vết cuối cùng, là hi vọng của anh. 

73

Спасибо любви, что стихами меня одарила,

Спасибо стихам, что меня научили любить.

И все мне казалось, как ангел, любовь белокрыла,

Меж ним и тобою мной песен протянута нить.

73

Cám ơn tình đã cho tôi làm thơ 

Cám ơn thơ dạy tôi yêu người khác 

Tình yêu như thiên thần đôi cánh bạc 

Giữa hai cánh này những bài hát dăng ra. 

74 

Когда мы шли в далекие края,

«Куда?» – не задавал вопросов я.

Я спрашивал: «Когда назад вернемся?» –

Там оставалась родина моя.

74

Khi lên đường đi về chốn xa xôi 

Tôi không hỏi rằng: “Chúng ta đi đâu đấy?” 

Tôi chỉ hỏi: “Khi nào ta quay lại?” 

Nơi vẫn còn quê hương yêu dấu của tôi. 

75 

У нас с тобой разными радости стали,

У нас с тобой разными стали печали…

Но все б эти радости – будь моя воля! –

Сменил без возврата на общую боль я!

75

Giữa anh và em niềm vui đã khác nhau 

Cả nỗi buồn hai ta giờ cũng khác… 

Nhưng tất cả niềm vui này – giá anh làm được 

Anh sẽ thay chúng bằng một nỗi đau chung! 

76 

Когда б свои ошибки стал я хоронить,

Всю землю в кладбище пришлось бы превратить.

Когда б для них надгробье я тесал,

На эти плиты не хватило б скал.

76

Giá mà lỗi lầm của mình tôi đem chôn 

Thì cả mặt đất này sẽ biến thành nghĩa địa. 

Giá mà cho lỗi lầm tôi khắc bia mộ chí 

Thì núi đá dẫu bao nhiêu cũng sẽ không còn. 

77 

Луна могилы предков освещает,

От их лица она мне сообщает:

Не торопись сюда, где все равны,

Ведь не увидишь даже и луны.

77

Trên mộ của người xưa lấp lánh ánh trăng 

Từ nét mặt người xưa trăng nói với tôi như vậy: 

Về cái nơi tất cả đều như nhau đừng vội 

Bởi chốn này người không còn được thấy cả ánh trăng. 

78

Родятся мысли новые во мне,

Но чувства новые где взять под старость мне?

Мечети, храмы можно возродить,

С разрушенной любовью как мне быть?

78

Trong đầu tôi nảy ra nhiều suy nghĩ mới 

Nhưng tình cảm mới khi già tôi biết lấy đâu ra? 

Nếu Thánh đường bị phá đi có thể còn xây lại 

Nhưng tình yêu đã chết rồi tôi biết lấy đâu ra? 

79 

Час жизни прежде был зимы длинней,

Теперь зима, как час, короткой стала…

Мои года уходят все быстрей,

Согнулась старость над клюкой устало.

79

Xưa một giờ dài hơn cả mùa đông 

Còn bây giờ mùa đông ngắn bằng một tiếng. 

Năm tháng của tôi trôi thật vội vàng 

Tuổi già còng lưng trên cây gậy chống. 

80

«О мертвые, воскресните!» - кричу,

Они же мне твердят: «И ты не вечен».

Я груз стихов носить еще хочу,

Но с каждым днем мне ноша давит плечи.

80

Tôi kêu lên: “Người chết hồi sinh lại!” 

Họ bảo tôi: “Đời mi chẳng còn dài”. 

Tôi còn muốn làm nhiều thơ nữa đấy 

Nhưng túi thơ cứ ngày đè nặng lên vai. 

THƠ BỐN CÂU - 61-70

61 

Когда бы живописцем вдруг я стал,

Портрет Хайяма так бы написал:

В его руке большой бокал вина,

Красавица, в чунгур бренчит она.

61

Nếu bỗng nhiên tôi trở thành hoạ sĩ 

Chân dung Khayyam tôi sẽ vẽ thế này: 

Một bình rượu đầy ông ôm ở trong tay 

Bên người đẹp ôm cây đàn thủ thỉ. 

62

Я все же не скажу, что с колыбели плох,

Плохим я постепенно в жизни стал.

Я все же не скажу, что с колыбели добр,

Я добрым постепенно в жизни стал.

62

Tôi không nói rằng tôi người xấu từ trong nôi 

Mà trong đời dần dần tôi trở thành người xấu 

Tôi cũng không là người tốt từ những ngày thơ ấu 

Mà tôi chỉ dần dần tốt lên ở trong đời. 

63 

Все говорят сегодня про аренду,

Лишь я один растерянно стою:

Отдайте мне, отдайте мне в аренду

Любовь мою и молодость мою!

63

Hôm nay người ta nói chuyện thuê chuyện mướn 

Chỉ tôi một mình cứ lóng ngóng không thôi. 

Có ai người hãy cho tôi thuê mướn 

Tình yêu của tôi, tuổi trẻ của tôi.

64 

Голова одна, а мыслей – тьма,

Ей от них вот-вот сойти с ума.

Для покоя хватит ей, поверьте,

Мыслей двух: о жизни и о смерти.

64 

Đầu có một, nghĩ suy – vô thiên lủng 

Suy nghĩ nhiều đầu chỉ biết điên lên. 

Tốt hơn hết hãy lặng yên mà sống 

Với hai điều: sống và chết là hơn. 

65 

Пусть тысячи придут ко мне врачей,

Свою болезнь им не могу доверить,

Поскольку неземной любви моей

Температуру нечем им измерить.

65

Dù có đến cả trăm ngàn thầy thuốc 

Bệnh của tôi cũng không thể chữa lành 

Bởi bệnh tôi, bệnh tai ác – bệnh tình 

Nên nhiệt độ không có gì đo được. 

66

Научился ходить, чтоб к тебе приходить,

Научился летать, чтоб к тебе прилетать.

Научился на всех языках говорить,

Лишь тебе чтоб на каждом «люблю» прошептать.

66

Anh học đi để đi đến với em 

Anh học bay để tìm em bay đến 

Anh học nói cả trăm ngàn thứ tiếng 

Để bằng ngôn ngữ nào anh cũng nói “yêu em”. 

67

Спасибо люльке, что меня легко качала,

Спасибо очагу, что дух мой согревал.

Очаг и колыбель – начал земных начало.

Несчастен, кто о них порою забывал.

67

Cảm ơn nôi ru tôi buổi ban đầu 

Sưởi ấm hồn tôi – cám ơn bếp lửa. 

Nôi và bếp – bắt đầu của mọi bắt đầu 

Bất hạnh cho ai quên nôi và bếp lửa. 

68

Как бы ни смеялись в театре иль в кино,

В жизни люди плачут – иного не дано.

После свадьбы шумной мелодия с огнем

Слышится иначе в кружении земном.

68

Người ta cười trong rạp hát, rạp xi-nê 

Nhưng trong cuộc đời người ta lại khóc 

Sau ngày cưới là những ngày khó nhọc 

Chỉ khác khi ta về thế giới bên kia. 

69 

Когда обрел я друга в час ненастья,

Слились два сердца воедино вдруг.

Теперь разбилось сердце вмиг на части

От вести горькой, что солгал мне друг.

69

Anh gặp em trong một buổi xấu trời 

Hai con tim bỗng nhiên hoà làm một 

Nhưng bây giờ vỡ ra trong phút chốc 

Cay đắng một điều em đã dối lừa tôi. 

70

Делю печаль с морскими я волнами.

Две капельки, мне в глаз попав, сказали:

«Нет разницы меж нами и слезами,

Одной и той же мы итог печали».

70

Tôi chia sẻ buồn đau với những con sóng bạc 

Hai giọt nhỏ rơi vào mắt tôi nói với tôi rằng: 

“Giữa nước mắt và chúng tôi không có điều gì khác 

Chúng tôi đều là kết cục của đau thương”. 

THƠ BỐN CÂU - 51-60

51

Весна прошла, ее уж не догнать.

Зима идет, ее не избежать.

Любовь ушла, ее уж не вернешь.

Могила ждет, ее не обойдешь.

51

Mùa xuân đi qua, mùa xuân không theo nổi 

Mùa đông sang, làm sao tránh được mùa đông. 

Tình yêu qua rồi, tình không quay trở lại 

Cái chết đang chờ, có ai tránh được không? 

52

Смеются люди, если им смешно,

А если горе, сразу слезы брызнут.

Зурна играет, ей ведь все равно:

На свадьбе ли играть, или на тризне.

53

Người ta cười nếu cảm thấy buồn cười 

Người ta khóc nếu gặp điều buồn tủi 

Còn đàn Zu-na chỉ có biết chơi 

Dù ở đâu: đám tang hay đám cưới. 

53

Я ходить научился, чтоб к тебе приходить.

Говорить научился, чтоб с тобой говорить.

Я цветы полюбил, чтоб тебе их дарить,

Я тебя полюбил, чтобы жизнь полюбить.

53

Anh học đi để đi đến với em 

Anh học nói để cùng em nói chuyện 

Anh yêu hoa để tặng cho em yêu mến 

Anh yêu đời là bởi vì anh yêu em. 

54 

Меняются правители, вожди,

Как летом облака или дожди.

И только мной всю жизнь, не зная смены,

Любовь и песня правят неизменно.

54

Bao kẻ quyền hành đều lần lượt đổi ngôi 

Như mùa hè hết mưa rồi lại nắng 

Chỉ đời tôi không biết gì biến động 

Thơ và tình và chỉ thế mà thôi. 

55

Смотри — там очередь за водкой, за вином,

За квасом, за бензином, молоком.

И только кровь течет безвинно,

Она дешевле кваса и бензина.

55

Hãy nhìn xem – người ta xếp hàng mua rượu 

Mua bánh mì, mua sữa, mua xăng. 

Nhưng cứ chảy máu những người vô tội 

Máu con người rẻ hơn rượu và xăng. 

56

Всю жизнь горел в огне моей любви.

Огонь, меня сжигающий — в крови.

Бояться ль мне теперь огня в аду,

Куда, всего скорее, попаду?

56

Cả đời tôi cháy trong lửa tình yêu 

Cái ngọn lửa trong máu tôi cứ đốt. 

Chẳng biết tôi có sợ gì lửa ngục 

Nơi mà tôi chắc sẽ đến sau này? 

57

Я образ твой стихами создавал,

Я образ твой словами рисовал,

Но в сердце брал я милые черты —

И оказалась непохожей ты.

57

Hình dáng em anh tạo dựng bằng thơ 

Hình dáng em anh vẽ bằng từ ngữ. 

Nhưng trong tim anh những nét hiền từ 

Lại hoá ra không giống em mới khổ. 

58

В колыбели нам добрые песни поют,

В детстве знаем мы доброго дома уют,

Окружают нас в детстве любовь, чистота,

Так откуда же зло на земле, чернота?

58

Bên nôi hát ru ta những lời tốt đẹp 

Rồi tuổi thơ ta nghe những chuyện tốt và hiền 

Vây quanh tuổi thơ ta tình yêu và trong sạch 

Thế từ đâu ra trên đời cái ác với bóng đen? 

59 

Мне казалось: за обвалом обвал в горах.

Наказанье нам шлет всемогущий Аллах.

Но стояли все горы, молчанье храня.

А обвалы гремели в душе у меня.

59

Ta cứ ngỡ: đất trong rừng nối tiếp nhau sạt lở 

Đó chính là trừng phạt của Thánh Ala 

Nhưng núi đồi đều giữ lặng im tất cả 

Chỉ sạt lở rầm lên ở giữa hồn ta. 

60 

Коль песня в оковах, так сам я на воле.

А песня свободна, так я подневолен.

Живу я, надежды своей не тая,

Чтоб были свободны и песня, и я.

60

Nếu thơ bị gông cùm thì tôi được tự do 

Còn nếu thơ tự do thì tôi trong tù hãm. 

Tôi bây giờ không giấu niềm hy vọng 

Tự do cho tôi và cả cho thơ.