THƠ TÁM CÂU - 79-84

79

На лбу твоем алеющий кружок

Горит, как на письме печать, о Индия.

Я вскрыл конверт и по дорожкам строк

Иду, хочу тебя понять, о Индия.

Я вижу всюду нищие дома.

Я много писем получал, о Индия.

Но горестнее твоего письма

До сей поры я не читал, о Индия.

79

Trên trán Người một chấm son cháy đỏ

Như dấu triện trong thư, Ấn Độ ơi

Tôi mở phong bì theo từng dòng chữ

Tôi muốn ôm lấy Người, Ấn Độ ơi.

Tôi thấy khắp nơi những nhà rách nát

Rất nhiều thư tôi nhận, Ấn Độ ơi

Nhưng khổ đau hơn bức thư của Người

Cho đến bây giờ tôi chưa hề đọc.

  

80

Проносят жениха на свадьбе в Дели,

И музыканты проявляют прыть.

Родные лет пятнадцать скудно ели,

Копя гроши, чтоб свадьбу оплатить.

И молодым еще придется годы

Пот проливать, чтоб вылезть из долгов.

Порой свобода малого народа

Оплачена, как свадьба бедняков.

80

Ở Đê-li chú rể làm đám cưới

Thì những nhạc công thể hiện hết mình.

Cha mẹ chàng rể khó nhọc mười lăm năm

Gom từng đồng để trả cho đám cưới.

Đôi vợ chồng trẻ còn nhiều năm nữa

Đổ mồ hôi để trả hết nợ nần.

Giá tự do nhiều dân tộc cũng thế

Được trả như đám cưới kẻ bần nông.

81

Когда б жестокосердье человечье

Могло бы превратиться в снег и лед,

Была бы на планете стужа вечной

От южных и до северных широт.

Когда бы стала доброта людская

Водою родниковой, то всегда

На всей земле от края и до края

Журчала бы прозрачная вода.

81

Giá mà những con tim ác độc

Có thể biến thành tuyết, thành băng

Thì hành tinh này từ nam chí bắc

Sẽ là mùa đông băng giá vĩnh hằng.

Còn giá như lòng tốt của con người

Sẽ trở thành một nguồn nước mạch

Thì trên trái đất này khắp mọi nơi

Một dòng suối trong muôn đời róc rách.

82

Порой мне кажется: я целина.

То прогибаюсь я от урожая,

То чахну я и сохну, не рожая

Ни колоска, ни стебля, ни зерна.

Мне мнится: - я хранилище зерна,

Оно от хлеба ломится порою,

Порой зимою в нем лишь ветер воет.

И всем грозит голодная весна.

82

Tôi ngỡ mình như đồng đất khô cằn

Vì mùa màng tôi phải oằn lưng xuống

Tôi còm cõi, héo khô nhưng mà chẳng

Sinh cho đời dù một ngọn hay bông.

Tôi lại ngỡ mình là kho đựng lúa

Lúa đổ đầy tôi muốn vỡ tung ra.

Còn mùa đông gió gào thét trong kho

Và báo trước một mùa xuân đói khổ.

83

Везде поэты ропщут, что стихов

Не ценят люди и не понимают,

И тещи разных стран своих зятьев

За невниманье к женам укоряют.

Равно клянут шоферы всей земли

Полицию со злобою привычной.

Я понял, что у всех людей земли

Гораздо больше сходства, чем различья.

83

Khắp thế giới các nhà thơ than phiền

Rằng bạn đọc không hiểu thơ, không quí

Các bà mẹ thường trách rể của mình

Là tại sao không quan tâm tới vợ.

Các tài xế trách cảnh sát của mình

Vì thói quen họ cho là tai ác.

Tôi hiểu rằng mọi người trên hành tinh

Có nhiều điểm giống nhau hơn là khác.

84

Когда-то в старину карали строго

Людей, дерзавших рисовать людей.

Считалось: подобает только богу

Все смертное творить рукой своей.

У человека много черт, которых

Не передаст ни краска, ни узор.

Ведь на картинках даже лес и горы

Бледнее истинных лесов и гор.

84

Thuở xa xưa phạt nghiêm khắc những kẻ

Dám cả gan đem ra vẽ hình người

Bởi cho rằng chỉ một mình Thượng đế

Tạo ra bằng bàn tay của Ngài thôi.

Có rất nhiều đường nét của con người

Không vẽ được, dù hoa văn hay mực

Bởi trong tranh ngay cả núi và đồi

Tái nhợt hơn cả đồi và núi thực.

THƠ TÁM CÂU - 73-78

73

Я ничуть не удивляюсь, что ж -

Будет так и было так от века:

Яд и злоба, клевета и ложь

Насмерть поражают человека.

Но никак понять мне не дано,

Почему порою так бывает -

И любовь, и правда, и вино

Тоже человека убивают.

73

Có một điều không làm tôi kinh ngạc

Những điều này đã có tự lâu rồi:

Sự vu khống, dối gian và thuốc độc

Những thứ làm nên cái chết con người.

Nhưng có lẽ trời không cho tôi biết

Tại vì sao vẫn tồn tại một điều:

Là rượu, sự thật và cả tình yêu

Cũng là những thứ làm cho người chết.

74

Буддисты верят – смерти нет для них,

Что все равно душа их воплотится

В существ земли каких-нибудь других -

Не в человека - так в цветок иль птицу.

Каков бы ни был - малый иль большой,

Я, стихотворец, мог ли не стремиться

К тому, чтобы при жизни стать душой

И человека, и цветка, и птицы.

74

Phật tử tin rằng không bao giờ chết

Bởi lẽ rằng hồn họ sẽ hoá thân

Vào sinh linh nào đó trên mặt đất

Chẳng con người thì hoa cỏ, chim muông.

Tôi nhà thơ – dù bé hay dù lớn

Liệu có thể chăng tôi được trở thành

Linh hồn của muôn loài khi đang sống

Cả con người, cả hoa cỏ, chim muông.

75

«О снежные горы и снежное поле,

Как я одолел вас ненастной порой?»

«Ты смог одолеть нас не оттого ли,

Что песня и друг были рядом с тобой?»

«О горная речка с крутым водопадом,

Как мог перейти я твой бурный поток?»

«Когда бы не песня, не спутник твой рядом,

Вовек ты меня одолеть бы не смог».

75

“Ơi những ngọn đồi, cánh đồng tuyết trắng

Tôi biết làm sao có thể đi qua?”

“Ngươi đi qua chúng tôi, một khi mà

Có bài hát và bạn đường bên cạnh”.

“Ơi con suối trong rừng cùng thác nước

Tôi biết làm sao có thể vượt qua?”

“Khi bài hát, người bạn đường ở xa

Thì muôn đời nhà ngươi không qua được”.

76

Я хочу, чтобы люди давали ответ

На эти вопросы всегдашние:

«Холодно вам?» - «Нет»

«Страшно ли вам?» - «Не страшно».

Я шел по земле, где беда и нужда,

Встречал я людей озабоченных.

«Холодно вам?» - «Да».

«Голодно вам?» - «Да».

«Страшно ли вам?» - «Очень».

76

Tôi muốn nghe người ta ra câu hỏi

Và câu trả lời sẽ là những lời sau:

“Có lạnh không?”

“Không”.

“Có đói không?”

“Không”.

“Có sợ hãi không?”

“Không”.

Tôi đi trên mặt đất này thiếu thốn

Gặp những con người phiền muộn, ưu tư:

“Có lạnh không?”

“Vâng”.

“Có đói không?”

“Vâng”.

“Có sợ hãi không?”

“Sợ vô cùng”.

77

Компрессы, шприцы и кислород из трубки,

Воюют жизнь и смерть, и до утра

Хлопочет, словно белая голубка,

У изголовья моего сестра.

О песнь моя, написанная кровью,

Мучительно я думаю порой:

Ты хоть однажды в чьем-то изголовье

Была ли милосердною сестрой?

77

Ống kim tiêm, ôxy dẫn từ vòi

Sống và chết giành giật nhau đến sáng

Người thầy thuốc giống như bồ câu trắng

Trên đầu giường người chị gái của tôi.

Bài thơ tôi được viết bằng máu đấy

Tôi đớn đau suy nghĩ một điều này:

Thơ dù một lần trên đầu giường của ai

Có là người chị nhân từ không vậy?

  

78

Смирись, Кавказ, идет Ермолов.

А. Пушкин

Нет, не смирялись и не гнули спины

Ни в те года, ни через сотню лет

Ни горские сыны, ни их вершины

При виде генеральских эполет.

Ни хитроумье бранное, ни сила

Здесь ни при чем. Я утверждать берусь:

Не Русь Ермолова нас покорила,

Кавказ пленила пушкинская Русь.

78

Hãy qui phục, Kavkaz, tướng Ermolov đang đến.

A. Puskin.

Không, không qui phục và lưng không cúi xuống

Không bấy giờ, không sau một trăm năm

Không những người con, không phải núi rừng

Vẻ sừng sững như vai bao vị tướng.

Không mưu chước tinh ranh, không sức mạnh

Mà tôi xin khẳng định một điều là:

Không phải bằng sức mạnh nước Nga đã thắng

Mà Kavkaz bí huyền đã quyến rũ nước Nga.

THƠ TÁM CÂU - 61-66

61

«Вон человек, что скажешь ты о нем?»

Ответил друг, плечами пожимая:

«Я с этим человеком незнаком,

Что про него хорошего я знаю?»

«Вон человек, что скажешь ты о нем?» -

Спросил я у товарища другого.

«Я с этим человеком незнаком,

Что я могу сказать о нем плохого?»

61

“Anh có thể nói gì về người này?”

Bạn tôi nhún vai, lắc đầu khó hiểu:

“Đi nói tốt về anh ta tôi chịu

Bởi tôi không quen biết con người này”.

“Anh có thể nói gì về người này?”

Tôi đem câu hỏi hỏi người bạn khác.

“Tôi không thể nói xấu anh ta được

Bởi tôi không quen biết con người này”.

62

Я не ложусь один, ко мне на грудь,

Как женщина, склоняется тревога.

То радость, то печаль спешат ко мне прильнуть,

И страх, как пес, ложится у порога.

Я не один встаю в начале дня.

Сначала просыпается тревога.

Встают печаль и радость до меня,

И страх уже скребется у порога.

62

Tôi không ngủ một mình – mà lên ngực

Như người yêu, nghiêng xuống nỗi muộn phiền

Cả sung sướng, buồn đau đều ghé sát

Và nỗi sợ bên thềm như chú chó con.

Tôi thức dậy buổi sáng không một mình

Mà đầu tiên nỗi muộn phiền thức dậy

Rồi sung sướng, buồn đau thức sau đấy

Và bên thềm nỗi sợ đã kêu lên.

63

Писателей мертвых издатели чтят,

Готовят их книги потомно.

Поэтов живых издавать не спешат,

Живых печатают скромно.

Я жив и поэтому скромен и тих.

Боюсь, потребую лишку:

За счет посмертных томов моих

При жизни издайте книжку.

63

Các nhà in quí trọng người đã chết

Họ đem in sách người chết thật dày

Người đang sống chẳng vội vàng in hết

Mà chỉ in sách mỏng, nhẹ trên tay.

Tôi đang sống nên tỏ ra khiêm tốn

Sợ có đi đòi hỏi cũng bằng thừa:

Thay vì khi đã chết rồi sách lớn

Xin hãy in dù sách nhỏ bây giờ.

64

Были плечи у меня белей,

Отчего же нынче почернели?

Черный цвет - остаток светлых дней

Грело солнце - плечи загорели.

Были волосы мои черней,

Отчего же нынче побелели?

Белизна осталась от ночей

Черных, освещенных еле-еле.

64

Bờ vai tôi trước đây màu trắng

Sao bây giờ bờ vai trở thành đen?

Màu đen – tàn tích của những ngày chiếu sáng

Cháy mặt trời, bờ vai cũng cháy lên.

Tóc của tôi trước đây có màu đen

Sao bây giờ tóc trở thành màu trắng?

Màu trắng là kết quả của những đêm

Những đêm đen đã nhọc nhằn chiếu sáng.

65

Я нынче песню позабыл свою,

Ту, что вчера казалась всех дороже.

И, может, песню, что сейчас пою,

Лишь день пройдет, я позабуду тоже

Но мне запала в душу песнь одна,

Ее мне пела мать с печалью скрытой,

Та песнь такой любовью рождена,

Что никогда не может стать забытой.

65

Tôi giờ đây quên bài hát của mình

Dù hôm qua ngỡ rằng quí hơn tất cả

Và có thể chỉ sau thêm ngày nữa

Bài hát bây giờ đang hát cũng quên.

Nhưng có một bài ca in đậm trong tim

Là bài hát ru với nỗi buồn của mẹ

Bài hát sinh ra từ tình yêu như thế

Không bao giờ có thể trở thành quên.

66

Я возраст свой забыл, зачем же мне

Твердишь, что я седой, а ты моложе?

Кто знает, может, в этой седине

И молодость твоя повинна тоже.

Меня не надо старостью корить,

Напоминать о возрасте бесцельно.

Жестоко раненому говорить

О том, что рана у него смертельна.

66

Anh bây giờ cố tình quên tuổi tác

Em nói rằng em còn trẻ hơn anh

Ai biết được trong mái đầu ánh bạc

Lỗi một phần là tuổi trẻ của em.

Chớ đem tuổi già ra mà trách mắng

Đi nhắc về tuổi tác chỉ vu vơ

Thật tàn nhẫn đi nói cho người bệnh

Rằng vết thương không chữa khỏi bao giờ.

THƠ TÁM CÂU - 55-60

55

Мы на земле и наши тени тоже.

Они у самых наших ног, в пыли

Мы топчем тень, а затоптать не можем.

Мы вместе с ней сойдем с лица земли.

Часов и дней безжалостно теченье

Мы - люди, мы стареем, что ни час.

Хоть рядом с временем мы только тени,

С лица земли оно стирает нас.

55

Ta trên đất và bóng ta cũng thế.

Bóng của ta nằm ở dưới chân ta

Ta giẫm bóng, nhưng giẫm chìm không thể.

Bóng cùng ta đi về cõi hư vô.

Ngày và giờ cứ trôi không đồng vọng

Ta là người, ta già dặn từng giây.

Dù thời gian ở gần ta chỉ bóng

Thời gian xua ta khỏi mặt đất này.

56

Ты перед нами, время, не гордись,

Считая всех людей своею тенью.

Немало средь людей таких, чья жизнь

Сама источник твоего свеченья.

Будь благодарно озарявшим нас

Мыслителям, героям и поэтам.

Светилось ты и светишься сейчас

Не собственным, а их великим светом.

56

Trước chúng tôi, thời gian đừng ngạo mạn

Coi mọi người đều là bóng của mình.

Không ít người cuộc đời là ngọn nến

Cho thời gian làm ánh sáng lung linh.

Hãy mang ơn những người xưa toả rạng

Những nhà thơ, nhà tư tưởng, anh hùng.

Ngươi đã sáng và giờ đang toả sáng

Đâu phải bằng ánh sáng của thời gian.

57

Я вижу детство, что прошло давно,

С улыбкой и слезинкой на реснице.

Я сколько бы ни звал его, оно

Вновь не придет ко мне, не возвратится.

Я вижу старость, вижу впереди

Молчащую в предчувствии тревоги,

Я сколько б ни кричал ей: «Уходи!» -

Стоит, седая, на моей дороге.

57

Tôi thấy tuổi thơ qua từ lâu lắm

Với nụ cười và lệ đẫm bờ mi.

Dù tôi gọi tuổi thơ đến khản giọng

Thì tuổi thơ tôi cũng chẳng quay về.

Tôi nhìn thấy tuổi già đang phía trước

Im lặng đứng trong lo lắng, ưu phiền.

Dù bao lần tôi kêu lên: “Hãy bước!”

Thì tuổi già tóc bạc vẫn đứng yên.

58

То, что проходит, тем мы не владеем,

Лишь нынешнее нам принадлежит,

Пока мы о прошедшем сожалеем,

Жизнь день грядущий в прошлый превратит.

Обкрадывая нас бесцеремонно,

Не оставляет время ничего.

И судей нет над ним, и нет закона,

Карающего это воровство.

58

Những gì đi qua là những gì ta không có

Chỉ lúc này chúng đang thuộc về ta

Ngay trong khi ta tiếc về quá khứ

Thì ngày mai đang biến thành hôm qua.

Thời gian cướp của ta vô cùng láo xược

Vét sạch trơn, không để lại chút gì

Chẳng có quan toà, chẳng còn pháp luật

Chẳng có gì trừng phạt kẻ trộm kia.

59

«Поведай, весна, чем красна, чем богата?»

«Ну, что расскажу я, чудак человек,

Меня все равно не поймешь никогда ты,

Покуда в предгорьях не выпадет снег!»

«О юность, я знаю, скрываешь ты что-то,

Похвастай весельем, богатством своим!»

«Чудак, все равно не поймешь ничего ты,

Покуда и вовсе не станешь седым!»

59

“Kể ta nghe ngươi giàu đẹp thế nào?”

“Biết kể gì đây, con người ngơ ngẩn

Về mùa xuân người chưa hiểu ra đâu

Nếu một ngày trên đồi chưa tuyết trắng!”

“Tuổi trẻ ơi, ngươi còn giấu điều chi

Hãy đem khoe những gì mà ngươi có!”

“Khoe hay không người cũng chẳng biết gì

Một khi tóc trên đầu chưa trắng xoá!”

60

Я брожу по скошенному лугу,

По камням земли моей родной.

Друга детства, дорогого друга,

Как в былые годы, нет со мной.

Я один, со мною по соседству

Нету никого и ничего.

С кем же говорю я? Может, с детством,

Может, с тенью друга моего.

60

Tôi một mình thơ thẩn trên đồng cỏ

Trên đồng đất thân thuộc của quê hương.

Người bạn tuổi thơ, người bạn thân thương

Như ngày xưa, với tôi, không còn nữa.

Tôi một mình, chỉ một mình tôi thôi

Không có ai và không điều gì cả

Có thể tôi đang nói cùng tuổi trẻ

Mà có thể cùng với bóng của bạn tôi.