Rasul Gamzatov. Thơ Tám câu - Phần I
THƠ TÁM CÂU
Thơ tám câu – chỉ có tám dòng thôi
Tám dòng suối từ núi rừng bắt ngọn
Đường đến thơ ca đến biển xa vời
Tôi chúc bạn tìm được đường ra biển.
Thơ tám câu – nghĩa là có tám dòng
Tám chàng trai của núi rừng chất ngất
Dù bạn đi qua một trăm con đường
Những chiếc mũ trên đầu không để mất.
CHIỀU ĐÃ VỀ BÊN CỬA
Mỗi buổi sáng ta thức dậy mỉm cười
Ngày ra sao ta biết gì đâu chứ
Ngày đến đây ta thề thốt, trách ngày
Ngước nhìn lên chiều đã về bên cửa.
Báu vật của ta – sức mạnh, lòng can đảm
Ngày gom vào rồi mang nó đi xa
Chỉ còn lại sự trưởng thành trầm lắng
Áo buốc-ca dùng để mặc sau mưa.
GIỐNG NHAU
Khắp thế giới các nhà thơ than phiền
Rằng bạn đọc không hiểu thơ, không quí
Các bà mẹ thường trách rể của mình
Là tại sao không quan tâm tới vợ.
Các tài xế trách cảnh sát của mình
Vì thói quen họ cho là tai ác.
Tôi hiểu rằng mọi người trên hành tinh
Có nhiều điểm giống nhau hơn là khác.
Thơ tám câu – chỉ có tám dòng thôi
Tám dòng suối từ núi rừng bắt ngọn
Đường đến thơ ca đến biển xa vời
Tôi chúc bạn tìm được đường ra biển.
Thơ tám câu – nghĩa là có tám dòng
Tám chàng trai của núi rừng chất ngất
Dù bạn đi qua một trăm con đường
Những chiếc mũ trên đầu không để mất.
CHIỀU ĐÃ VỀ BÊN CỬA
Mỗi buổi sáng ta thức dậy mỉm cười
Ngày ra sao ta biết gì đâu chứ
Ngày đến đây ta thề thốt, trách ngày
Ngước nhìn lên chiều đã về bên cửa.
Báu vật của ta – sức mạnh, lòng can đảm
Ngày gom vào rồi mang nó đi xa
Chỉ còn lại sự trưởng thành trầm lắng
Áo buốc-ca dùng để mặc sau mưa.
GIỐNG NHAU
Khắp thế giới các nhà thơ than phiền
Rằng bạn đọc không hiểu thơ, không quí
Các bà mẹ thường trách rể của mình
Là tại sao không quan tâm tới vợ.
Các tài xế trách cảnh sát của mình
Vì thói quen họ cho là tai ác.
Tôi hiểu rằng mọi người trên hành tinh
Có nhiều điểm giống nhau hơn là khác.
Phật tử tin rằng không bao giờ chết
Bởi lẽ rằng hồn họ sẽ hóa thân
Vào sinh linh nào đó trên mặt đất
Chẳng con người thì hoa cỏ, chim muông.
Tôi nhà thơ -- dù bé hay dù lớn
Liệu có thể chăng tôi được trở thành
Linh hồn của muôn loài khi đang sống
Cả con người, cả hoa cỏ, chim muông.
THỜI GIAN ĐỪNG NGẠO MẠN
Trước chúng tôi, thời gian đừng ngạo mạn
Coi mọi người đều là bóng của mình
Không ít người cuộc đời là ngọn nến
Cho thời gian làm ánh sáng lung linh.
Hãy mang ơn những người xưa toả rạng
Những nhà thơ, nhà tư tưởng, anh hùng
Ngươi đã sáng và giờ đang toả sáng
Đâu phải bằng ánh sáng của thời gian.
CÒN EM THÌ IM LẶNG
Để biển nói, còn em thì im lặng
Đừng tuôn ra niềm vui hoặc nỗi buồn
Đăng-tơ cũng từng lặng im trong đêm vắng
Khi biển thì thầm, ì-oạp dưới chân.
Dù biển khi vắng người hay đầy chật
Cứ để hát lên, xin chớ nhắc lời
Puskin dù lời hay ý đẹp
Vẫn lặng im khi biển hát đấy thôi.
TUỔI THƠ VÀ TUỔI GIÀ
Tôi thấy tuổi thơ qua từ lâu lắm
Với nụ cười và lệ đẫm bờ mi.
Dù tôi gọi tuổi thơ đến khản giọng
Thì tuổi thơ tôi cũng chẳng quay về.
Tôi nhìn thấy tuổi già đang phía trước
Im lặng đứng trong lo lắng, ưu phiền.
Dù bao lần tôi kêu lên: “Hãy bước!”
Thì tuổi già tóc bạc vẫn đứng yên.
NHỮNG GÌ ĐI QUA
Những gì đi qua là những gì ta không có
Chỉ lúc này chúng đang thuộc về ta
Ngay trong khi ta tiếc về quá khứ
Thì ngày mai đang biến thành hôm qua.
Thời gian cướp của ta vô cùng láo xược
Vét sạch trơn, không để lại chút gì
Chẳng có quan toà, chẳng còn pháp luật
Chẳng có gì trừng phạt kẻ trộm kia.
BIÊN GIỚI QUÊ HƯƠNG
Giờ lại bỏ quê mẹ ở sau lưng
Rồi lại bỏ quê người bên sông vắng
Biên giới quê hương – chẳng đồng, chẳng rừng
Biên giới quê hương – đường biên yên lặng.
Nhưng lại trở về từ chốn xa xăm
Tôi bắt tay những bạn bè thân thiết
Biên giới quê hương – chẳng cầu, chẳng sông
Biên giới quê hương – đường biên ly biệt.
HẠNH PHÚC Ở NƠI ĐÂU
“Hạnh phúc ơi, ở đâu gương mặt ngươi kiều diễm?”
“Trên đồi cao, người chưa tới bao giờ!”
“Ngươi ở đâu? Đồi cao tôi đã đến”.
“Ơ trên sông, nơi người chẳng đi qua!”
“Ngươi ở đâu? Nghìn con sông đã bơi”.
“Trong bài hát, ngày mai người sẽ nghĩ!”
“Ngươi ở đâu? Bài hát viết xong rồi”.
“Ở phía trước! Hãy theo, nếu còn có thể!”
Để biển nói, còn em thì im lặng
Đừng tuôn ra niềm vui hoặc nỗi buồn
Đăng-tơ cũng từng lặng im trong đêm vắng
Khi biển thì thầm, ì-oạp dưới chân.
Dù biển khi vắng người hay đầy chật
Cứ để hát lên, xin chớ nhắc lời
Puskin dù lời hay ý đẹp
Vẫn lặng im khi biển hát đấy thôi.
ĐỪNG ĐỂ NGƯỜI ĐAU
Loài chim hót, nhất là chim hoạ mi
Xin nhớ cho đừng bao giờ ném đá
Các cô gái hãy nhớ đừng bao giờ
Người mình yêu, đừng để người đau nhé.
Người yêu tôi với tôi sao dữ dội
Em vô tình buông lời nói ngăn rào
Em đâu biết dù chỉ bằng lời nói
Nhưng khác gì em ném đá tôi đau.
LẠI LÊN ĐƯỜNG
Lại lên đường, ta luôn trên đường vậy
Anh biết chặng đường đã sống, đã đi
Nhưng chặng đường trước mắt mà ta phải
Thì cả hai ta đều chẳng biết gì.
Lại lên đường, muôn năm trên đường vậy
Thấy mục đích. Mục đích quí nhất đời
Nhưng liệu trời có cho đi đến đấy
Em không biết gì, anh cũng thế thôi.
Loài chim hót, nhất là chim hoạ mi
Xin nhớ cho đừng bao giờ ném đá
Các cô gái hãy nhớ đừng bao giờ
Người mình yêu, đừng để người đau nhé.
Người yêu tôi với tôi sao dữ dội
Em vô tình buông lời nói ngăn rào
Em đâu biết dù chỉ bằng lời nói
Nhưng khác gì em ném đá tôi đau.
LẠI LÊN ĐƯỜNG
Lại lên đường, ta luôn trên đường vậy
Anh biết chặng đường đã sống, đã đi
Nhưng chặng đường trước mắt mà ta phải
Thì cả hai ta đều chẳng biết gì.
Lại lên đường, muôn năm trên đường vậy
Thấy mục đích. Mục đích quí nhất đời
Nhưng liệu trời có cho đi đến đấy
Em không biết gì, anh cũng thế thôi.
TUỔI THƠ VÀ TUỔI GIÀ
Tôi thấy tuổi thơ qua từ lâu lắm
Với nụ cười và lệ đẫm bờ mi.
Dù tôi gọi tuổi thơ đến khản giọng
Thì tuổi thơ tôi cũng chẳng quay về.
Tôi nhìn thấy tuổi già đang phía trước
Im lặng đứng trong lo lắng, ưu phiền.
Dù bao lần tôi kêu lên: “Hãy bước!”
Thì tuổi già tóc bạc vẫn đứng yên.
NHỮNG GÌ ĐI QUA
Những gì đi qua là những gì ta không có
Chỉ lúc này chúng đang thuộc về ta
Ngay trong khi ta tiếc về quá khứ
Thì ngày mai đang biến thành hôm qua.
Thời gian cướp của ta vô cùng láo xược
Vét sạch trơn, không để lại chút gì
Chẳng có quan toà, chẳng còn pháp luật
Chẳng có gì trừng phạt kẻ trộm kia.
BIÊN GIỚI QUÊ HƯƠNG
Giờ lại bỏ quê mẹ ở sau lưng
Rồi lại bỏ quê người bên sông vắng
Biên giới quê hương – chẳng đồng, chẳng rừng
Biên giới quê hương – đường biên yên lặng.
Nhưng lại trở về từ chốn xa xăm
Tôi bắt tay những bạn bè thân thiết
Biên giới quê hương – chẳng cầu, chẳng sông
Biên giới quê hương – đường biên ly biệt.
HẠNH PHÚC Ở NƠI ĐÂU
“Hạnh phúc ơi, ở đâu gương mặt ngươi kiều diễm?”
“Trên đồi cao, người chưa tới bao giờ!”
“Ngươi ở đâu? Đồi cao tôi đã đến”.
“Ơ trên sông, nơi người chẳng đi qua!”
“Ngươi ở đâu? Nghìn con sông đã bơi”.
“Trong bài hát, ngày mai người sẽ nghĩ!”
“Ngươi ở đâu? Bài hát viết xong rồi”.
“Ở phía trước! Hãy theo, nếu còn có thể!”
Bài hát tình yêu lớn
Chẳng viết để cho ai
Thường khi tình cảm ngắn
Lại sinh ra lời dài.
Đại bàng sau vòng lượn
Bay biến vào trong mây
Chim sẻ kia bay đến
Kêu ríu rít cả ngày.
NGÔI SAO VÀ ÁNH SÁNG
Một nhà thơ viết cho vợ những câu:
“Em là ngôi sao của anh, là ánh sáng
Khi em bên anh – lòng thấy ngọt ngào
Khi không có em – lòng anh cay đắng”.
Nhưng khi người vợ – ngôi sao và ánh sáng –
Đến thăm nhà thơ, hiện trước cửa ra vào
“Em lại đến đây – nhà thơ hốt hoảng –
Không cho anh làm việc nữa hay sao!”
VÌ SAO BIỂN MẶN
“Biển cả ơi, vì sao người mặn thế?”
“Nước mắt nhiều trong ngọn sóng đó mà!”
“Nói cùng ta, sao người như tranh vẽ?”
“Trong lòng ta ẩn giấu những san hô!”.
“Xin hãy nói, vì đâu người nổi sóng?”
“Trong lòng ta có lắm những nấm mồ:
Người chết vì muốn cho ta đừng mặn
Kẻ lại vì đi lặn kiếm san hô!”
VỀ TÌNH BẠN
Người hạnh phúc vì người tự ngày xưa
Sống lặng yên, cuộc đời không bão tố
Không kết bạn, nghĩa là không bao giờ
Chia sẻ cùng ai niềm vui, nỗi khổ.
Nhưng nếu như người sống đến trăm năm
Cả mái đầu, sự khôn ngoan đều bạc
Trước thiên hạ tôi mạnh dạn nói rằng:
Người chưa từng sinh ra trên mặt đất.
XIN CHỚ ĐÚC TIỀN
Nếu bỗng nhiên tôi trở thành kim loại
Thì từ tôi xin hãy chớ đúc tiền
Tôi chẳng muốn leng keng trong túi vải
Rồi đốt lên trong mắt vẻ cuồng điên.
Còn nếu như tôi phải thành kim loại
Thì xin đem rèn vũ khí cho tôi
Hãy đúc tôi thành gươm, thành dao bảy
Để xung phong và ngủ dưới chân người.
NẾU NHƯ EM ĐAU BUỒN
Anh không tin vào thiên mệnh, diệu kì
Nhưng vẫn ước một điều gì như vậy
Cứ để cho thần chết bắt anh đi
Rồi lại thả về vài năm sau đấy.
Để anh trở về từ chốn xa xăm
Đi tìm xem những gì xưa bỏ lại
Về bên em, nếu như em đau buồn
Còn nếu không thì anh xin chết lại.
TIẾNG MƯA RƠI
Tiếng mưa rơi rì rào ngoài cửa sổ
Tiếng sấm đang gào thét giữa bầu trời.
Trong lòng tôi giờ đan xen mọi thứ:
Yêu và thù, đau đớn với niềm vui.
Niềm vui tôi sẽ dành cho bè bạn
Còn nỗi đau tôi dành để cho thơ
Và tình yêu cho mọi người đem tặng
Riêng hận thù giữ lại để dày vò.
VINH QUANG
Vinh quang ơi, đừng động người đang sống
Về người ta mi đâu có biết gì
Bởi ngay cả những người rất khoẻ mạnh
Vẫn để vinh quang giết chết đôi khi.
Chỉ người chết cần mi hơn người sống
Bởi lẽ người ta mi chẳng làm phiền.
Bằng hơi thở của mình luôn cháy bỏng
Mi làm cho người chết mãi hồi sinh.
BIỂN VÀ SÓNG
Hướng về bờ từng đợt sóng khát khao
Biển đẩy sóng lên cát vàng, lên đá
Và luôn luôn một vạch nước không lâu
Nằm trải ra giữa sóng và biển cả.
Nhưng theo qui luật của bờ và biển
Vạch nước kia lại về biển mà thôi
Nhân dân ơi, trong khổ đau, sung sướng
Biển – nhân dân, tôi – ngọn sóng của người.
Anh không tin vào thiên mệnh, diệu kì
Nhưng vẫn ước một điều gì như vậy
Cứ để cho thần chết bắt anh đi
Rồi lại thả về vài năm sau đấy.
Để anh trở về từ chốn xa xăm
Đi tìm xem những gì xưa bỏ lại
Về bên em, nếu như em đau buồn
Còn nếu không thì anh xin chết lại.
TIẾNG MƯA RƠI
Tiếng mưa rơi rì rào ngoài cửa sổ
Tiếng sấm đang gào thét giữa bầu trời.
Trong lòng tôi giờ đan xen mọi thứ:
Yêu và thù, đau đớn với niềm vui.
Niềm vui tôi sẽ dành cho bè bạn
Còn nỗi đau tôi dành để cho thơ
Và tình yêu cho mọi người đem tặng
Riêng hận thù giữ lại để dày vò.
VINH QUANG
Vinh quang ơi, đừng động người đang sống
Về người ta mi đâu có biết gì
Bởi ngay cả những người rất khoẻ mạnh
Vẫn để vinh quang giết chết đôi khi.
Chỉ người chết cần mi hơn người sống
Bởi lẽ người ta mi chẳng làm phiền.
Bằng hơi thở của mình luôn cháy bỏng
Mi làm cho người chết mãi hồi sinh.
BIỂN VÀ SÓNG
Hướng về bờ từng đợt sóng khát khao
Biển đẩy sóng lên cát vàng, lên đá
Và luôn luôn một vạch nước không lâu
Nằm trải ra giữa sóng và biển cả.
Nhưng theo qui luật của bờ và biển
Vạch nước kia lại về biển mà thôi
Nhân dân ơi, trong khổ đau, sung sướng
Biển – nhân dân, tôi – ngọn sóng của người.
CON CÁ VÀNG
Con cá vàng ơi, ngươi ở đâu tùy ý
Hãy bơi đi, ta chẳng gọi ngươi đâu
Giờ thanh danh không tiện điều năn nỉ
Còn bạc vàng ta lại chẳng cần đâu.
Thời tuổi trẻ của ta ngươi không thể
Trả lại ta, ngươi cũng chẳng đốt lên
Nụ hôn đầu tiên, lần đầu gặp gỡ
Bài hát đầu bên ngọn lửa trong đêm.
NHANH VÀ CHẬM
Con người ơi, tại sao người chậm trế?..
Như loài rùa, đi lại cứ thung thăng.
Sự chậm chạp chẳng có gì đáng lạ:
Loài rùa kia sống không dưới trăm năm!
Con người ơi, tại sao người vội vã?
Cứ phóng như loài thỏ giữa đồng không.
Sự vội vã chẳng có gì đáng lạ:
Loài thỏ kia sống không quá năm năm.
DẤU VẾT CHO ĐỜI
Ta đều chết, chẳng có ai sống mãi
Đấy là điều ai cũng biết từ xưa
Nhưng ta sống dấu vết cần để lại
Ngôi nhà, con đường, cây gỗ, bài thơ.
Vì chẳng phải ngọn suối nào cũng cạn
Bài hát nào cũng chết bởi thời gian.
Những dòng suối hợp lại thành sông lớn
Và bài ca nhân lên những vinh quang.
DỄ HIỂU THÔI
Ai cũng nói tình yêu anh hào phóng
Cũng nói anh dan díu với bao người
Với cô này, với cô kia, không chán
Tội lỗi thay, lại nói: “dễ hiểu thôi!”
Em đừng tin, tội lỗi anh đâu biết
Em thân yêu, anh chỉ biết mình thôi
Chỉ mình em, anh yêu và thương tiếc
Cho dù anh chẳng biết em là ai.
Con cá vàng ơi, ngươi ở đâu tùy ý
Hãy bơi đi, ta chẳng gọi ngươi đâu
Giờ thanh danh không tiện điều năn nỉ
Còn bạc vàng ta lại chẳng cần đâu.
Thời tuổi trẻ của ta ngươi không thể
Trả lại ta, ngươi cũng chẳng đốt lên
Nụ hôn đầu tiên, lần đầu gặp gỡ
Bài hát đầu bên ngọn lửa trong đêm.
NHANH VÀ CHẬM
Con người ơi, tại sao người chậm trế?..
Như loài rùa, đi lại cứ thung thăng.
Sự chậm chạp chẳng có gì đáng lạ:
Loài rùa kia sống không dưới trăm năm!
Con người ơi, tại sao người vội vã?
Cứ phóng như loài thỏ giữa đồng không.
Sự vội vã chẳng có gì đáng lạ:
Loài thỏ kia sống không quá năm năm.
DẤU VẾT CHO ĐỜI
Ta đều chết, chẳng có ai sống mãi
Đấy là điều ai cũng biết từ xưa
Nhưng ta sống dấu vết cần để lại
Ngôi nhà, con đường, cây gỗ, bài thơ.
Vì chẳng phải ngọn suối nào cũng cạn
Bài hát nào cũng chết bởi thời gian.
Những dòng suối hợp lại thành sông lớn
Và bài ca nhân lên những vinh quang.
DỄ HIỂU THÔI
Ai cũng nói tình yêu anh hào phóng
Cũng nói anh dan díu với bao người
Với cô này, với cô kia, không chán
Tội lỗi thay, lại nói: “dễ hiểu thôi!”
Em đừng tin, tội lỗi anh đâu biết
Em thân yêu, anh chỉ biết mình thôi
Chỉ mình em, anh yêu và thương tiếc
Cho dù anh chẳng biết em là ai.
TÌNH YÊU TÔI
Tình yêu tôi – cây tiêu huyền – hai ngọn
Một tàn phai, một hoa lá phủ đầy
Tình yêu tôi – chim đại bàng – hai cánh
Một rã rời, một đang vỗ cánh bay.
Hai vết thương nhức nhối trong lồng ngực
Một lên da, một trong máu giờ đây
Cứ như thế: một niềm vui phía trước
Một nỗi buồn lại vội vã đến thay.
ĐỘ CHÍN
Đời – tấm thảm. Nhưng tôi không biết dệt
Nên giờ đây thấy xấu hổ vô cùng.
Tôi tìm ra trong những viền hoạ tiết
Có quá nhiều những lỗ hổng, đường vênh.
Sách đã viết nhưng chẳng hề nhuần nhuyễn
Trong sách kia những trang nhạt ê hề
Ơ đâu trên đường người dừng chân, độ chín
Và tại sao người đến muộn thế kia?
ĐẠI BÀNG VÀ RẮN
Người Ân độ cho rằng trên mặt đất
Loài rắn là loài xuất hiện trước tiên
Người rừng núi tin rằng trên mặt đất
Chỉ chim đại bàng có mặt đầu tiên.
Còn riêng tôi, thì tôi lại nghĩ rằng
Chỉ con người xuất hiện, rồi sau đấy
Trong số họ nhiều người thành đại bàng
Còn số khác lại biến thành rắn vậy.
TRÁI ĐẤT MÙ
Dù từ lâu đã nghe câu chuyện kể
Nhưng giờ đây đang nhớ lại trong lòng:
Chuyện chàng trai đã cầm tay người mẹ
Người mẹ mù chập chững bước theo con.
Chàng cứ đi... chữa đôi mắt lành hẳn
Ánh sáng ngày giờ mẹ đã nhìn xa…
Trái đất mù hãy đưa tay tôi nắm
Đi cùng tôi người phải sáng mắt ra.
NHỮNG GIỌT LỆ
Trên má nhà thơ những giọt lệ tuôn
Cả bên phải, bên trái đều ướt đẫm.
Một giọt vui, lại một giọt buồn
Nước mắt yêu thương, nước mắt thù hận.
Hai giọt nhỏ sạch sẽ, lặng như tờ
Chúng bất lực một khi chưa thành mặn
Nhưng hợp lại và chúng biến thành thơ
Sấm chớp nổi lên, mưa rào trút xuống.
ĐỪNG NÓI CHIA TAY
Nếu sớm mai mặt trời không tỏa sáng
Thì chắc gì tỏa sáng buổi hoàng hôn.
Nhưng đừng nói chia tay niềm hy vọng
Bởi tình yêu tỏa sáng suốt ngày đêm.
Nếu mùa xuân hoa không nở trên cành
Thì mùa đông chẳng bao giờ hoa nở
Nhưng đừng nói chia tay với người tình
Bởi tình yêu cả bốn mùa vẫn nở.
Tình yêu tôi – cây tiêu huyền – hai ngọn
Một tàn phai, một hoa lá phủ đầy
Tình yêu tôi – chim đại bàng – hai cánh
Một rã rời, một đang vỗ cánh bay.
Hai vết thương nhức nhối trong lồng ngực
Một lên da, một trong máu giờ đây
Cứ như thế: một niềm vui phía trước
Một nỗi buồn lại vội vã đến thay.
ĐỘ CHÍN
Đời – tấm thảm. Nhưng tôi không biết dệt
Nên giờ đây thấy xấu hổ vô cùng.
Tôi tìm ra trong những viền hoạ tiết
Có quá nhiều những lỗ hổng, đường vênh.
Sách đã viết nhưng chẳng hề nhuần nhuyễn
Trong sách kia những trang nhạt ê hề
Ơ đâu trên đường người dừng chân, độ chín
Và tại sao người đến muộn thế kia?
ĐẠI BÀNG VÀ RẮN
Người Ân độ cho rằng trên mặt đất
Loài rắn là loài xuất hiện trước tiên
Người rừng núi tin rằng trên mặt đất
Chỉ chim đại bàng có mặt đầu tiên.
Còn riêng tôi, thì tôi lại nghĩ rằng
Chỉ con người xuất hiện, rồi sau đấy
Trong số họ nhiều người thành đại bàng
Còn số khác lại biến thành rắn vậy.
TRÁI ĐẤT MÙ
Dù từ lâu đã nghe câu chuyện kể
Nhưng giờ đây đang nhớ lại trong lòng:
Chuyện chàng trai đã cầm tay người mẹ
Người mẹ mù chập chững bước theo con.
Chàng cứ đi... chữa đôi mắt lành hẳn
Ánh sáng ngày giờ mẹ đã nhìn xa…
Trái đất mù hãy đưa tay tôi nắm
Đi cùng tôi người phải sáng mắt ra.
NHỮNG GIỌT LỆ
Trên má nhà thơ những giọt lệ tuôn
Cả bên phải, bên trái đều ướt đẫm.
Một giọt vui, lại một giọt buồn
Nước mắt yêu thương, nước mắt thù hận.
Hai giọt nhỏ sạch sẽ, lặng như tờ
Chúng bất lực một khi chưa thành mặn
Nhưng hợp lại và chúng biến thành thơ
Sấm chớp nổi lên, mưa rào trút xuống.
ĐỪNG NÓI CHIA TAY
Nếu sớm mai mặt trời không tỏa sáng
Thì chắc gì tỏa sáng buổi hoàng hôn.
Nhưng đừng nói chia tay niềm hy vọng
Bởi tình yêu tỏa sáng suốt ngày đêm.
Nếu mùa xuân hoa không nở trên cành
Thì mùa đông chẳng bao giờ hoa nở
Nhưng đừng nói chia tay với người tình
Bởi tình yêu cả bốn mùa vẫn nở.
EM CHỈ ĐẾN TRONG MƠ
Em xa rồi, chẳng còn em trước cửa
Xa trong đời, em chỉ đến trong mơ.
Trên con đường đã mọc đầy hoa cỏ
Theo đường này vui đã đến cùng ta.
Em xa rồi. Khen chê làm chi nữa?
Sống làm gì, thơ viết để cho ai?
Giờ chẳng còn bên ta bàn tay nhỏ
Để giơ lên gạt nước mắt đắng cay.
CHẲNG LẼ SAO
Thương chàng trai: mưa đang dần nặng hạt
Mưa thế này, chắc sẽ suốt đêm nay.
Chàng đã hẹn cùng người yêu gặp mặt
Nhưng xem ra đành bỏ buổi gặp này.
Thương cô gái: đứng ngóng chờ bên cửa
Nhìn mưa rơi mà lòng thấy buồn lo
Mưa cứ rơi, người yêu không đến nữa
Chẳng lẽ sao người yêu ngại trời mưa?
SAO EM LẠNH LÙNG
Nghe nói rằng chăm gieo hạt tình yêu
Thì cánh rừng tình yêu xanh tươi mãi
Thế tại sao trên đồi cảnh tiêu điều?
Tình của anh – ở đây: em hãy gọi...
Nghe nói rằng từ tình yêu cháy bỏng
Băng trên đường, trên sông lớn đều tan
Anh yêu em không thể nào tưởng tượng
Sao em lạnh lùng hơn tuyết hơn băng?
KHÔNG CHỮA KHỎI BAO GIỜ
Anh bây giờ cố tình quên tuổi tác
Em nói rằng em còn trẻ hơn anh
Ai biết được trong mái đầu ánh bạc
Lỗi một phần là tuổi trẻ của em.
Chớ đem tuổi già ra mà trách mắng
Đi nhắc về tuổi tác chỉ vu vơ
Thật tàn nhẫn đi nói cho người bệnh
Rằng vết thương không chữa khỏi bao giờ.
KHÔNG HIỂU VÌ SAO
Con trẻ khóc còn ta thì không thể
Hỏi chúng và để hiểu tại vì sao.
Ngày hôm nay tôi cũng buồn như thế
Nhưng tự mình không hiểu được vì đâu.
Trong lời gió có điều gì trách móc
Tiếng mưa rơi có vẻ chẳng bình thường
Mặt trời chiếu giữa bầu trời khang khác
Giọng nói của em có vẻ khác hơn.
NẾU MỘT NGÀY
“Kể ta nghe ngươi giàu đẹp thế nào?”
“Biết kể gì đây, con người ngơ ngẩn
Về mùa xuân người chưa hiểu ra đâu
Nếu một ngày trên đồi chưa tuyết trắng!”
“Tuổi trẻ ơi, ngươi còn giấu điều chi
Hãy đem khoe những gì mà ngươi có!”
“Khoe hay không người cũng chẳng biết gì
Một khi tóc trên đầu chưa trắng xóa!”
ĐIỀU GÌ ĐANG ĐỢI
- Điều gì đang đợi những người đau ốm?
- Được chữa lành rồi lại chết mà thôi.
- Điều gì đang đợi những người khỏe mạnh?
- Cái chết, tật nguyền đang đợi chúng tôi.
- Thế những kẻ khi nợ đời đã trả
Mong điều gì nơi chín suối nghỉ ngơi?
- Chỉ hai thứ: vinh quang và nhục nhã
Ngoài chúng ra đã không sống trên đời.
Em xa rồi, chẳng còn em trước cửa
Xa trong đời, em chỉ đến trong mơ.
Trên con đường đã mọc đầy hoa cỏ
Theo đường này vui đã đến cùng ta.
Em xa rồi. Khen chê làm chi nữa?
Sống làm gì, thơ viết để cho ai?
Giờ chẳng còn bên ta bàn tay nhỏ
Để giơ lên gạt nước mắt đắng cay.
CHẲNG LẼ SAO
Thương chàng trai: mưa đang dần nặng hạt
Mưa thế này, chắc sẽ suốt đêm nay.
Chàng đã hẹn cùng người yêu gặp mặt
Nhưng xem ra đành bỏ buổi gặp này.
Thương cô gái: đứng ngóng chờ bên cửa
Nhìn mưa rơi mà lòng thấy buồn lo
Mưa cứ rơi, người yêu không đến nữa
Chẳng lẽ sao người yêu ngại trời mưa?
SAO EM LẠNH LÙNG
Nghe nói rằng chăm gieo hạt tình yêu
Thì cánh rừng tình yêu xanh tươi mãi
Thế tại sao trên đồi cảnh tiêu điều?
Tình của anh – ở đây: em hãy gọi...
Nghe nói rằng từ tình yêu cháy bỏng
Băng trên đường, trên sông lớn đều tan
Anh yêu em không thể nào tưởng tượng
Sao em lạnh lùng hơn tuyết hơn băng?
KHÔNG CHỮA KHỎI BAO GIỜ
Anh bây giờ cố tình quên tuổi tác
Em nói rằng em còn trẻ hơn anh
Ai biết được trong mái đầu ánh bạc
Lỗi một phần là tuổi trẻ của em.
Chớ đem tuổi già ra mà trách mắng
Đi nhắc về tuổi tác chỉ vu vơ
Thật tàn nhẫn đi nói cho người bệnh
Rằng vết thương không chữa khỏi bao giờ.
KHÔNG HIỂU VÌ SAO
Con trẻ khóc còn ta thì không thể
Hỏi chúng và để hiểu tại vì sao.
Ngày hôm nay tôi cũng buồn như thế
Nhưng tự mình không hiểu được vì đâu.
Trong lời gió có điều gì trách móc
Tiếng mưa rơi có vẻ chẳng bình thường
Mặt trời chiếu giữa bầu trời khang khác
Giọng nói của em có vẻ khác hơn.
NẾU MỘT NGÀY
“Kể ta nghe ngươi giàu đẹp thế nào?”
“Biết kể gì đây, con người ngơ ngẩn
Về mùa xuân người chưa hiểu ra đâu
Nếu một ngày trên đồi chưa tuyết trắng!”
“Tuổi trẻ ơi, ngươi còn giấu điều chi
Hãy đem khoe những gì mà ngươi có!”
“Khoe hay không người cũng chẳng biết gì
Một khi tóc trên đầu chưa trắng xóa!”
ĐIỀU GÌ ĐANG ĐỢI
- Điều gì đang đợi những người đau ốm?
- Được chữa lành rồi lại chết mà thôi.
- Điều gì đang đợi những người khỏe mạnh?
- Cái chết, tật nguyền đang đợi chúng tôi.
- Thế những kẻ khi nợ đời đã trả
Mong điều gì nơi chín suối nghỉ ngơi?
- Chỉ hai thứ: vinh quang và nhục nhã
Ngoài chúng ra đã không sống trên đời.
ĐÂU GIỚI HẠN CUỐI CÙNG
Trên đường đời gặp khổ đau, sung sướng
Ta khóc cười, thời gian vội qua mau
Nỗi đau khổ bỗng xoay vòng lại những
Niềm hân hoan ta cứ ngỡ lúc đầu.
Đang đau khổ bỗng trở thành hạnh phúc
Nước mắt – nụ cười... tranh luận chỉ hoài công
Trên đời này có lẽ không biết được
Buồn hay vui, đâu giới hạn cuối cùng.
CHỚ NHẦM THỜI GIAN
Chỉ có những con tàu thường chậm trễ
Còn đêm đến giờ đổi ánh bình minh
Thời gian chính xác, bao giờ cũng thế
Hè – đúng hè, xuân sẽ đúng mùa xuân.
Còn anh, nhà thơ, hãy nhớ điều này
Nhìn cho kỹ, chớ nhầm thời gian đấy.
Đêm đến là anh từ giã một ngày
Rồi sẽ gặp bình minh ngày mới vậy.
NGƯỜI SỐNG VÀ NGƯỜI CHẾT
Các nhà in quí trọng người đã chết
Họ đem in sách người chết thật dày
Người đang sống chẳng vội vàng in hết
Mà chỉ in sách mỏng, nhẹ trên tay.
Tôi đang sống nên tỏ ra khiêm tốn
Sợ có đi đòi hỏi cũng bằng thừa:
Thay vì khi đã chết rồi sách lớn
Xin hãy in dù sách nhỏ bây giờ.
TÌNH NHƯ CÂY ĐÀN
Tôi đem tình yêu so với cây đàn
Tình – dây đàn, còn tôi là thân gỗ
Thân chẳng vui mà cũng chẳng buồn
Nằm bất động khi dây chưa rung khẽ.
Tôi đem tình yêu so với con dao
Tình – lưỡi dao, còn tôi là cái vỏ
Thiếu lưỡi dao vỏ rỗng tuyếch, nát nhàu
Trong công việc chẳng ai cần đến cả.
Trên đường đời gặp khổ đau, sung sướng
Ta khóc cười, thời gian vội qua mau
Nỗi đau khổ bỗng xoay vòng lại những
Niềm hân hoan ta cứ ngỡ lúc đầu.
Đang đau khổ bỗng trở thành hạnh phúc
Nước mắt – nụ cười... tranh luận chỉ hoài công
Trên đời này có lẽ không biết được
Buồn hay vui, đâu giới hạn cuối cùng.
CHỚ NHẦM THỜI GIAN
Chỉ có những con tàu thường chậm trễ
Còn đêm đến giờ đổi ánh bình minh
Thời gian chính xác, bao giờ cũng thế
Hè – đúng hè, xuân sẽ đúng mùa xuân.
Còn anh, nhà thơ, hãy nhớ điều này
Nhìn cho kỹ, chớ nhầm thời gian đấy.
Đêm đến là anh từ giã một ngày
Rồi sẽ gặp bình minh ngày mới vậy.
NGƯỜI SỐNG VÀ NGƯỜI CHẾT
Các nhà in quí trọng người đã chết
Họ đem in sách người chết thật dày
Người đang sống chẳng vội vàng in hết
Mà chỉ in sách mỏng, nhẹ trên tay.
Tôi đang sống nên tỏ ra khiêm tốn
Sợ có đi đòi hỏi cũng bằng thừa:
Thay vì khi đã chết rồi sách lớn
Xin hãy in dù sách nhỏ bây giờ.
TÌNH NHƯ CÂY ĐÀN
Tôi đem tình yêu so với cây đàn
Tình – dây đàn, còn tôi là thân gỗ
Thân chẳng vui mà cũng chẳng buồn
Nằm bất động khi dây chưa rung khẽ.
Tôi đem tình yêu so với con dao
Tình – lưỡi dao, còn tôi là cái vỏ
Thiếu lưỡi dao vỏ rỗng tuyếch, nát nhàu
Trong công việc chẳng ai cần đến cả.
Thơ về em – người anh yêu quí nhất
Sợ viết ra rồi ai đó đọc qua
Anh sợ người ta thông minh, trẻ đẹp
Yêu mất em chứ chẳng phải chuyện đùa.
Thơ về em – người anh yêu quí nhất
Sợ viết ra rồi ai đó tìm xem
Rồi đem nói với người yêu dấu nhất
Bằng những lời anh viết để cho em.
NẾU LÀ BẠN CỦA TÔI
Nếu là bạn của tôi xin hãy nhớ
Hãy lặng im, tình bạn chớ thề nguyền.
Tôi tự nhận ra trong ngày đau khổ
Trong cái bắt tay, trong ánh mắt nhìn.
Nếu là bạn của tôi thì nhớ nhé
Đừng nói ra, tình bạn chớ thề nguyền.
Tôi sẽ nghe ra trong ngày vui vẻ
Trong bài ca do bạn tự hát lên.
NGƯỜI VÀ BÓNG
Ta trên đất và bóng ta cũng thế
Bóng của ta nằm ở dưới chân ta
Ta giẫm bóng nhưng giẫm chìm không thể
Bóng cùng ta đi về cõi hư vô.
Ngày và giờ cứ trôi không đồng vọng
Ta là người, ta già dặn từng giây
Dù thời gian ở gần ta chỉ bóng
Thời gian xua ta khỏi mặt đất này.
NẾU NGƯƠI MUỐN BIẾT
Nếu ngươi muốn biết chiều cao của núi
Của mạch rừng hay vách đá chênh vênh
Xin hãy hỏi tình yêu, tình sẽ nói
Bởi tình yêu từng có dịp bay lên.
Nếu ngươi muốn biết chiều sâu của biển
Nơi mà ta không đạt đến bao giờ
Xin cứ hỏi tình yêu, tình đã đến
Nơi thẳm sâu tình yêu đã đi qua.
NHƯ NHỮNG CON TÀU
Ta đi qua giống như những con tàu
Nhả khói đen rồi tiến vào đường lớn
Bến “cuộc đời” ai kẻ trước, người sau
Đều bắt gặp cảnh lăng xăng, bận rộn.
Tôi đến đây nhưng không dài kỳ hạn
Sắp đến ngày tôi đã phải đi xa
Ngọn đèn đỏ trên sân ga chỉ sáng
Một chút rồi tôi vào cõi hư vô.
DƯỜNG NHƯ TAN CHẢY
Từ những đám mây đen sì xám xịt
Giữa bầu trời rơi đầy tuyết tháng tư
Nhưng chạm đất tuyết liền tan chảy hết
Giống như trời vừa đổ xuống cơn mưa.
Khi đến em anh cũng gần như vậy
Đi trên đường anh nóng nảy hầm hừ
Nhưng gặp em lại dường như tan chảy
Trước mặt em giống như tuyết tháng tư.
