THƠ TÁM CÂU - 121-126

121

Махая над землей платком широким,

Нас поутру приветствует восход.

Махая над землей платком широким,

Прощальный знак закат нам подает.

Мне кажется: клонясь к земле все ближе,

Не солнце – сам я плавлю небосвод

И, опускаясь ниже, в свете рыжем

Сквозь слезы вижу свой былой восход.

121

Chiếc khăn rộng trên mặt đất đang vẫy

Là bình minh buổi sớm đón chào ta.

Chiếc khăn rộng trên mặt đất đang vẫy

Là hoàng hôn tiễn biệt, buổi chiều tà.

Tôi ngỡ khi xuống gần mặt đất này

Không phải mặt trời mà vòm trời cháy đỏ

Trong ánh sáng vàng, khi thấp hơn nữa

Qua nước mắt tôi nhìn thấy ban mai.

122

Жалко парня: дождик все сильней,

Дождь такой, что к ночи не уймется.

Должен парень с милою своей

Встретиться, да, видно, не придется.

Жаль девчонку: у своих ворот

Ждет она, девчонке не до смеха.

Дождик льет, и милый не идет.

Неужели дождь ему помеха?

122

Thương chàng trai: mưa đang dần nặng hạt

Mưa thế này, chắc sẽ suốt đêm nay.

Chàng đã hẹn cùng người yêu gặp mặt

Nhưng xem ra đành bỏ buổi gặp này.

Thương cô gái: đứng ngóng chờ bên cửa

Nhìn mưa rơi mà lòng thấy buồn lo.

Mưa cứ rơi, người yêu không đến nữa

Chẳng lẽ sao người yêu ngại trời mưa?

  

123

Что делать мне с сердцем моим? Оно

Твоей подчинилось воле,

С ним сладить теперь тебе мудрено,

А мне и тем боле.

Как ребенка, сердце мое брала

Ты в руки еще недавно.

Но ты его удержать не могла,

А я и подавно.

123

Biết làm sao con tim giờ nổi loạn

Chẳng nghe theo ý muốn của em rồi.

Tim không chịu phục tùng em, thật chán

Em còn không trị được huống hồ tôi.

Con tim tôi em cầm như con trẻ

Trong tay mình cũng chỉ mới đây thôi

Thế mà sao giữ gìn em không thể

Em còn không trị được huống hồ tôi.

124

С туч свинцовых белой стаей

Снег летит апрельским днем,

Но, увидев землю, тает,

Прилетает к ней дождем.

Я к тебе крутой тропою

Шел – сердитый человек,

И растаял пред тобою,

Как в апреле тает снег.

124

Từ những đám mây đen sì xám xịt

Giữa bầu trời rơi đầy tuyết tháng tư

Nhưng chạm đất tuyết liền tan chảy hết

Giống như trời vừa đổ xuống cơn mưa.

Khi đến em, anh cũng gần như vậy

Đi trên đường anh nóng nảy hầm hừ

Nhưng gặp em lại dường như tan chảy

Trước mặt em giống như tuyết tháng tư.

125

Дети плачут, а мы не можем

Их спросить и понять почему.

Я сегодня горюю тоже,

Отчего – я и сам не пойму.

Что-то жалобно воет ветер,

Дождик что-то не так идет.

В небе солнце что-то не светит,

У тебя что-то голос не тот.

125

Con trẻ khóc còn ta thì không thể

Hỏi chúng và để hiểu tại vì sao.

Ngày hôm nay tôi cũng buồn như thế

Nhưng tự mình không hiểu được vì đâu.

Trong lời gió có điều gì trách móc

Tiếng mưa rơi có vẻ chẳng bình thường

Mặt trời chiếu giữa bầu trời khang khác

Giọng nói của em có vẻ khác hơn.

126

Я лежу на траве. Издалека я

На аул гляжу в вечерний час.

В отдаленье огоньки мелькают –

Этот загорелся, тот погас.

Множество огней мерцает красных,

Множество мерцает золотых.

Светятся одни, другие гаснут,

Как сердца товарищей моих.

126

Tôi nằm trên cỏ. Từ rất xa

Buổi chiều hôm tôi nhìn về bản

Có những ngọn lửa lấp lánh từ xa

Những ngọn lửa khi mờ khi rạng.

Có nhiều ngọn lửa đỏ đang lấp lánh

Và đang lấp lánh nhiều ngọn lửa vàng

Những ngọn này tắt, những ngọn kia chiếu sáng

Như những con tim những đồng chí anh em.

THƠ TÁM CÂU - 115-120

115

Горной речки глупая вода,

Здесь без влаги трескаются скалы,

Почему же ты спешишь туда,

Где и без тебя воды немало?

Сердце, сердце, мне с тобой беда,

Что ты любящих любить не хочешь?

Почему ты тянешься туда,

Где с тобою мы нужны не очень?

115

Dòng nước ngốc của con suối trên đồi

Ở đây thiếu nước đá khô nứt nẻ

Sao ngươi chảy vội vàng về nơi đó

Nơi nước tràn trề, dù có thiếu ngươi?

Thật tai hoạ cho con tim của tôi

Người đáng yêu thì tim đi ghét bỏ

Tại vì sao cứ hướng về nơi đó

Nơi không thật cần đến trái tim tôi?

116

«Ранние гости недолго гостят», -

У нас говорят в народе.

Любовь еще утром явилась в мой сад,

Уж вечер – она не уходит.

«Я дал тебе, гостья, хлеб и вино,

Скорей уходи, не мешкай!»

«Я не гостья твоя, хозяйка давно», -

Отвечает она с усмешкой.

116

“Những người khách sớm ở lại không lâu”

Trong dân gian đấy là câu truyền miệng.

Tình buổi sớm trong vườn tôi xuất hiện

Tình không đi mà ở lại đến chiều.

“Rượu và bánh tôi đã tiếp em rồi

Em đi cho nhanh, đừng giềng giang nữa!”

“Em không là khách, em từ lâu là chủ”

Em cười gằn chua chát trả lời tôi.

117

С чем мне сравнить мою любовь? Бог весть!

С письмом на промокательной бумаге,

Где очень просто обнаружить знаки,

Но далеко не просто их прочесть.

С чем мне сравнить мою любовь? Бог весть!

С первоначальным шепотом ашуга,

Когда поет он, не рождая звука,

Когда еще нет слов, но песня есть.

117

Biết lấy gì so sánh với tình tôi?

Với bức thư được viết trên giấy thấm

Nơi những dấu vết rõ ràng, dễ nhận

Nhưng đọc thư thì không dễ dàng rồi.

Biết lấy gì so sánh với tình tôi?

Với tiếng thỏ thẻ ban đầu âu yếm

Khi hát lên, bài ca chưa thành tiếng

Nhưng có bài ca, dù chưa có những lời.

118

«Где, горянка, твои наряды,

Что ты ходишь в старом платке?»

«Я нарядам своим не рада,

Все лежат они в сундуке».

«Для чего им, горянка, мяться,

Для того ли они нужны?»

«Тот, пред кем бы мне наряжаться,

Не вернулся ко мне с войны!»

118

“Cô gái ơi quần áo đẹp đâu rồi

Sao chiếc khăn của em cũ thế?”

“Bởi vì em chẳng có gì vui

Quần áo đẹp đều nằm trong rương cả”.

“Để trong rương cho áo quần nhàu nát

Em cất đi như thế để làm gì?”

“Bởi với người em mặc quần áo đẹp

Đã từ nơi chiến trận chẳng quay về”.

119

Я на земле, как в море, - то всплываю,

То вниз иду, где не видать ни зги.

Произношу какие-то слова я,

А вместо них лишь пена да круги.

Мы на земле, когда бывает туго,

Как в море, где не ходят корабли,

Плывем, и нет спасительного круга,

Нет маяка, нет берега вдали.

119

Tôi trên mặt đất, như dưới biển - đang bơi

Tôi lặn xuống, không có gì thấy hết

Và khi đó tôi thốt ra những lời

Thay vì lời, chỉ thấy vòng và bọt.

Trên mặt đất những khi ta đau khổ

Như những con tàu ngoài biển đang bơi

Ta cứ bơi, không có phao cứu hộ

Không hải đăng, không bờ bến xa vời.

120

Люди, почему вы так медлительны?

Черепахи скупы на движенья,

Их медлительность не удивительна:

Черепахам жить сто лет, не менее!

Люди, почему вы так стремительно

Скачете, как зайцы в чистом поле?

Торопливость их не удивительна:

Зайцам жить всего пять лет, не более.

120

Con người ơi, tại sao người chậm trế?..

Như loài rùa, đi lại cứ thung thăng.

Sự chậm chạp chẳng có gì đáng lạ:

Loài rùa kia sống không dưới trăm năm!

Con người ơi, tại sao người vội vã?

Cứ phóng như loài thỏ giữa đồng không.

Sự vội vã chẳng có gì đáng lạ:

Loài thỏ kia sống không quá năm năm.

THƠ TÁM CÂU - 109-114

109

Нетрудно в горе слезы проливать,

Но слезы в час беды сдержать трудней.

Прошедшее нетрудно проклинать,

О нем правдиво рассказать трудней.

Как гости, годы к нам приходят в дом,

И так бывает, - кто ж тому виной? –

Гостей хвалой встречаем, а потом

Клеймим и проклинаем за спиной.

109

Trong khổ đau ta thường tuôn nước mắt

Nhưng nước mắt cầm lại mới khó hơn

Ngày tháng qua rồi không khó gì quở trách

Nhưng kể ra đúng sự thật khó hơn.

Năm tháng đến cùng ta như khách

Và rất hay như thế – một thói thường:

Ta đón khách, khen hết lời trước mặt

Nhưng khách về ta nói xấu sau lưng.

110

Эй, человек с широкою спиной,

Уйди, не стой перед моим окном,

Не заслоняй собою свет дневной,

Уйди, не стой перед моим окном.

Там в мире – горы снежной белизны,

Там в море – парус в мареве дневном,

А мне видна лишь тень твоей спины,

Уйди, не стой перед моим окном!

110

Này, anh chàng lưng dài vai rộng

Hãy đứng ra xa cửa sổ nhà tôi

Đừng che của tôi ánh sáng ban ngày

Hãy tránh ra, trước cửa tôi đừng đứng.

Ở đằng xa kia – núi đồi tuyết trắng

Ngoài biển khơi – thấp thaóng những cánh buồm

Thế mà tôi chỉ thấy bóng lưng anh

Hãy tránh ra, trước cửa tôi đừng đứng.

111

Если дни – стволы древес,

Жизнь людская – это лес.

Сколько уж погублено, много ль еще не срублено

Деревьев в лесу моем?

Если день – один скакун,

Жизнь людская – весь табун.

Сколько их разбежалось, а много ль еще осталось

Коней в табуне моем?

111

Nếu ngày là ngọn cây

Còn cuộc đời là rừng lớn

Bao nhiêu cây bị chặt rồi, bao nhiêu chưa bị đốn

Trong một rừng cây?

Nếu ngày là con ngựa đua

Còn cuộc đời là bầy ngựa

Bao nhiêu con chạy rồi, còn bao nhiêu nữa

Trong bầy ngựa đua?

112

Вот я у камина в доме дедовом,

Где огня давно не зажигали,

Кто когда-то здесь сидел-беседовал,

Те сюда воротятся едва ли.

Но во тьме темнеют камни сонные,

И садятся в полукруг мужчины,

Памятью моею озаренные,

Словно прежним пламенем камина.

112

Tôi ngồi bên bếp lửa nhà ông tôi

Nơi ngọn lửa từ lâu không còn cháy

Nơi ngày xưa trò chuyện ông đã ngồi

Còn bây giờ, chắc gì quay trở lại.

Nhưng bên hòn đá đang trở thành đen

Những người đàn ông quây quần ngồi lại

Và trong tôi ký ức lại hiện lên

Tựa hồ như ngọn lửa xưa đang cháy.

113

Напрасно плачешь ты, меня ревнуя,

Несправедливо ты меня коришь.

Я, может быть, и вспомню ту, другую,

Когда мне ты обиду причинишь.

Верь, не она – хоть ты ее не хвалишь –

В моей судьбе играет злую роль.

Она и помнит обо мне тогда лишь,

Когда другой ей причиняет боль.

113

Em ghen anh, khóc vậy để mà chi

Em trách anh những lời đâu có đáng.

Có thể cô ấy anh sẽ nhớ về

Mỗi khi em làm cho anh hờn giận.

Không cô ấy – dù em chẳng hề khen –

Trong cuộc đời anh gây ra đau khổ.

Cô ấy chỉ sẽ còn nhớ về anh

Khi người khác làm cho cô đau khổ.

114

Кажется мне: все тускнеет и старится.

Все, что мне нравится, все, что не нравится,

Все разрушается день ото дня,

Все изменяется, кроме меня.

Жизнь отрезвляет нас время от времени,

Возраст карает нас время от времени:

Больно, когда замечаешь ты вдруг,

Как постарел твой ровесник и друг.

114

Tôi ngỡ rằng: thảy mọi thứ đều già

Tất cả, dù tôi thích hay không thích

Ngày lại ngày, tất cả đều tan ra

Tất cả đổi thay, chỉ mình tôi không khác.

Theo thời gian đời làm sáng mắt ta

Đời trừng phạt chúng ta bằng tuổi tác.

Em sẽ đau đớn nhận ra đột ngột

Rằng người bạn của em đã rất già.

THƠ TÁM CÂU - 103-108

103

Пусть море говорит, а ты молчи,

Не изливай ни радости, ни горя.

Великий Данте замолкал в ночи,

Когда у ног его плескалось море.

Людьми заполнен берег или пуст,

Дай морю петь, волнам его не вторя.

И Пушкин – величайший златоуст –

Молчал всегда, покамест пело море.

103

Để biển nói, còn em thì im lặng

Đừng tuôn ra niềm vui hoặc nỗi buồn

Đăng-tơ cũng từng lặng im trong đêm vắng

Khi biển thì thầm, ì-oạp dưới chân.

Dù biển khi vắng người hay đầy chật

Cứ để hát lên, xin chớ nhắc lời

Puskin dù lời hay ý đẹp

Vẫn lặng im khi biển hát đấy thôi.

104

Я у окна сижу дождливым днем.

За стеклами туман; на стеклах капли.

Дождь льет и льет, омыто все дождем:

Вдали хребты, вблизи дворцы и сакли.

Невидимо за сеткою густой

Ни то, что далеко, ни то, что ближе, -

Льет дождь, и, кроме жизни прожитой,

Закрыв глаза, я ничего не вижу.

104

Tôi ngồi bên cửa sổ trời mưa

Màn sương xa, giọt nước rơi trên kính.

Trời cứ mưa, tất cả đều trắng mờ

Xa xa núi đồi, còn gần – cung điện.

Không nhìn ra sau màn sương trắng

Chẳng thấy gì dù gần hay xa

Mưa vẫn rơi, ngoài cuộc đời đã sống

Nhắm mắt vào, tôi chẳng thấy gì.

105

Рокочут ручьи, и гремит водопад,

Вдали исчезая где-то,

Смеются потоки, и реки шумят,

Как подвыпившие поэты.

Зачем ты шумишь и смеешься, вода,

Навеки свой край покидая?..

Я с печалью всегда, я молча всегда

Ухожу из родного края.

105

Suối rì rào, thác nước vang lên

Rồi biến mất đâu đó

Dòng nước cười, còn sông ầm ĩ

Như nhà thơ chếnh choáng hơi men.

Sao dòng nước cười, làm ầm ĩ

Khi muôn đời từ giã quê hương?

Còn tôi luôn luôn im lặng và buồn

Mỗi khi quê hương mình từ giã.

106

Много чувств бурлит в моей груди,

До сих пор ни с кем не разделенных.

Слов немало спит в моей груди

Лучше слов, уже произнесенных.

Выросший на зависть всем цветам

Дорогой цветок держу под спудом.

Золото, что я еще раздам,

Прячу в тайнике еще покуда.

106

Nhiều tình cảm dạt dào trong lòng tôi

Tôi chưa từng xẻ chia cùng ai hết.

Có nhiều lời đang ngủ trong tim tôi

Hay hơn những lời mà tôi từng viết.

Khi nở ra sẽ ganh tỵ hoa kia

Bông hoa quí hiện giờ tôi đang giữ.

Vàng bạc này tôi sẽ đem xẻ chia

Chứ giấu đi để làm gì kia chứ.

107

Писал поэт стихи жене:

«Ты свет мой, и звезда, и зорька.

Когда ты рядом – сладко мне,

Когда тебя не вижу – горько!»

Но вот жена – звезда и свет –

Явилась, встала у порога.

«Опять ты здесь, - вскричал поэт, -

Дай мне работать, ради бога!»

107

Một nhà thơ viết cho vợ những câu:

“Em là ngôi sao của anh, là ánh sáng

Khi em bên anh – lòng thấy ngọt ngào

Khi không có em – lòng anh cay đắng”.

Nhưng khi người vợ – ngôi sao và ánh sáng –

Đến thăm nhà thơ, hiện trước cửa ra vào

“Em lại đến đây – nhà thơ hốt hoảng –

Không cho anh làm việc nữa hay sao!”

108

Песня о любви большой

Не бывает велика.

Чувство краткое порой

Долгую рождает речь.

Сделав круг, орел степной

Улетает в облака.

Чтоб чирикать день-деньской,

Прилетает воробей.

108

Bài hát tình yêu lớn

Chẳng viết để cho ai.

Thường khi tình cảm ngắn

Lại sinh ra lời dài.

Đại bàng sau vòng lượn

Bay biến vào trong mây.

Chim sẻ kia bay đến

Kêu ríu rít cả ngày.