Thứ Sáu, 8 tháng 5, 2020

THƠ BỐN CÂU - 61-70


61 
Когда бы живописцем вдруг я стал,
Портрет Хайяма так бы написал:
В его руке большой бокал вина,
Красавица, в чунгур бренчит она.

61
Nếu bỗng nhiên tôi trở thành hoạ sĩ 
Chân dung Khayyam tôi sẽ vẽ thế này: 
Một bình rượu đầy ông ôm ở trong tay 
Bên người đẹp ôm cây đàn thủ thỉ. 


62
Я все же не скажу, что с колыбели плох,
Плохим я постепенно в жизни стал.
Я все же не скажу, что с колыбели добр,
Я добрым постепенно в жизни стал.

62
Tôi không nói rằng tôi người xấu từ trong nôi 
Mà trong đời dần dần tôi trở thành người xấu 
Tôi cũng không là người tốt từ những ngày thơ ấu 
Mà tôi chỉ dần dần tốt lên ở trong đời. 


63 
Все говорят сегодня про аренду,
Лишь я один растерянно стою:
Отдайте мне, отдайте мне в аренду
Любовь мою и молодость мою!

63
Hôm nay người ta nói chuyện thuê chuyện mướn 
Chỉ tôi một mình cứ lóng ngóng không thôi. 
Có ai người hãy cho tôi thuê mướn 
Tình yêu của tôi, tuổi trẻ của tôi.



64 
Голова одна, а мыслей – тьма,
Ей от них вот-вот сойти с ума.
Для покоя хватит ей, поверьте,
Мыслей двух: о жизни и о смерти.

64 
Đầu có một, nghĩ suy – vô thiên lủng 
Suy nghĩ nhiều đầu chỉ biết điên lên. 
Tốt hơn hết hãy lặng yên mà sống 
Với hai điều: sống và chết là hơn. 


65 
Пусть тысячи придут ко мне врачей,
Свою болезнь им не могу доверить,
Поскольку неземной любви моей
Температуру нечем им измерить.

65
Dù có đến cả trăm ngàn thầy thuốc 
Bệnh của tôi cũng không thể chữa lành 
Bởi bệnh tôi, bệnh tai ác – bệnh tình 
Nên nhiệt độ không có gì đo được. 


66
Научился ходить, чтоб к тебе приходить,
Научился летать, чтоб к тебе прилетать.
Научился на всех языках говорить,
Лишь тебе чтоб на каждом «люблю» прошептать.

66
Anh học đi để đi đến với em 
Anh học bay để tìm em bay đến 
Anh học nói cả trăm ngàn thứ tiếng 
Để bằng ngôn ngữ nào anh cũng nói “yêu em”. 



67
Спасибо люльке, что меня легко качала,
Спасибо очагу, что дух мой согревал.
Очаг и колыбель – начал земных начало.
Несчастен, кто о них порою забывал.

67
Cảm ơn nôi ru tôi buổi ban đầu 
Sưởi ấm hồn tôi – cám ơn bếp lửa. 
Nôi và bếp – bắt đầu của mọi bắt đầu 
Bất hạnh cho ai quên nôi và bếp lửa. 


68
Как бы ни смеялись в театре иль в кино,
В жизни люди плачут – иного не дано.
После свадьбы шумной мелодия с огнем
Слышится иначе в кружении земном.

68
Người ta cười trong rạp hát, rạp xi-nê 
Nhưng trong cuộc đời người ta lại khóc 
Sau ngày cưới là những ngày khó nhọc 
Chỉ khác khi ta về thế giới bên kia. 


69 
Когда обрел я друга в час ненастья,
Слились два сердца воедино вдруг.
Теперь разбилось сердце вмиг на части
От вести горькой, что солгал мне друг.

69
Anh gặp em trong một buổi xấu trời 
Hai con tim bỗng nhiên hoà làm một 
Nhưng bây giờ vỡ ra trong phút chốc 
Cay đắng một điều em đã dối lừa tôi. 


70
Делю печаль с морскими я волнами.
Две капельки, мне в глаз попав, сказали:
«Нет разницы меж нами и слезами,
Одной и той же мы итог печали».

70
Tôi chia sẻ buồn đau với những con sóng bạc 
Hai giọt nhỏ rơi vào mắt tôi nói với tôi rằng: 
“Giữa nước mắt và chúng tôi không có điều gì khác 
Chúng tôi đều là kết cục của đau thương”. 



THƠ BỐN CÂU - 51-60


51
Весна прошла, ее уж не догнать.
Зима идет, ее не избежать.
Любовь ушла, ее уж не вернешь.
Могила ждет, ее не обойдешь.

51
Mùa xuân đi qua, mùa xuân không theo nổi 
Mùa đông sang, làm sao tránh được mùa đông. 
Tình yêu qua rồi, tình không quay trở lại 
Cái chết đang chờ, có ai tránh được không? 


52
Смеются люди, если им смешно,
А если горе, сразу слезы брызнут.
Зурна играет, ей ведь все равно:
На свадьбе ли играть, или на тризне.

53
Người ta cười nếu cảm thấy buồn cười 
Người ta khóc nếu gặp điều buồn tủi 
Còn đàn Zu-na chỉ có biết chơi 
Dù ở đâu: đám tang hay đám cưới. 


53
Я ходить научился, чтоб к тебе приходить.
Говорить научился, чтоб с тобой говорить.
Я цветы полюбил, чтоб тебе их дарить,
Я тебя полюбил, чтобы жизнь полюбить.

53
Anh học đi để đi đến với em 
Anh học nói để cùng em nói chuyện 
Anh yêu hoa để tặng cho em yêu mến 
Anh yêu đời là bởi vì anh yêu em. 



54 
Меняются правители, вожди,
Как летом облака или дожди.
И только мной всю жизнь, не зная смены,
Любовь и песня правят неизменно.

54
Bao kẻ quyền hành đều lần lượt đổi ngôi 
Như mùa hè hết mưa rồi lại nắng 
Chỉ đời tôi không biết gì biến động 
Thơ và tình và chỉ thế mà thôi. 


55
Смотри — там очередь за водкой, за вином,
За квасом, за бензином, молоком.
И только кровь течет безвинно,
Она дешевле кваса и бензина.

55
Hãy nhìn xem – người ta xếp hàng mua rượu 
Mua bánh mì, mua sữa, mua xăng. 
Nhưng cứ chảy máu những người vô tội 
Máu con người rẻ hơn rượu và xăng. 


56
Всю жизнь горел в огне моей любви.
Огонь, меня сжигающий — в крови.
Бояться ль мне теперь огня в аду,
Куда, всего скорее, попаду?

56
Cả đời tôi cháy trong lửa tình yêu 
Cái ngọn lửa trong máu tôi cứ đốt. 
Chẳng biết tôi có sợ gì lửa ngục 
Nơi mà tôi chắc sẽ đến sau này? 


57
Я образ твой стихами создавал,
Я образ твой словами рисовал,
Но в сердце брал я милые черты —
И оказалась непохожей ты.

57
Hình dáng em anh tạo dựng bằng thơ 
Hình dáng em anh vẽ bằng từ ngữ. 
Nhưng trong tim anh những nét hiền từ 
Lại hoá ra không giống em mới khổ. 



58
В колыбели нам добрые песни поют,
В детстве знаем мы доброго дома уют,
Окружают нас в детстве любовь, чистота,
Так откуда же зло на земле, чернота?

58
Bên nôi hát ru ta những lời tốt đẹp 
Rồi tuổi thơ ta nghe những chuyện tốt và hiền 
Vây quanh tuổi thơ ta tình yêu và trong sạch 
Thế từ đâu ra trên đời cái ác với bóng đen? 


59 
Мне казалось: за обвалом обвал в горах.
Наказанье нам шлет всемогущий Аллах.
Но стояли все горы, молчанье храня.
А обвалы гремели в душе у меня.

59
Ta cứ ngỡ: đất trong rừng nối tiếp nhau sạt lở 
Đó chính là trừng phạt của Thánh Ala 
Nhưng núi đồi đều giữ lặng im tất cả 
Chỉ sạt lở rầm lên ở giữa hồn ta. 


60 
Коль песня в оковах, так сам я на воле.
А песня свободна, так я подневолен.
Живу я, надежды своей не тая,
Чтоб были свободны и песня, и я.

60
Nếu thơ bị gông cùm thì tôi được tự do 
Còn nếu thơ tự do thì tôi trong tù hãm. 
Tôi bây giờ không giấu niềm hy vọng 
Tự do cho tôi và cả cho thơ. 



THƠ BỐN CÂU - 41-50


41
Поглядим мы на небо — пойдет ли дождь?
Поглядим мы на поле — растет ли рожь?
Поглядим друг на друга мы вновь и вновь
Жива ли еще меж нами любовь?

41
Ta nhìn lên trời – liệu có mưa không? 
Lúa có tốt không? – ta nhìn ra đồng. 
Rồi ta nhìn nhau, nhìn đi nhìn lại 
Liệu tình yêu có còn sống hay không? 


42
Дождик бы нужен, его не видать,
Солнце бы нужно, но мне поливать,
Сколько болтал я, когда бы молчать,
Сколько молчал я, когда бы сказать.

42
Khi cần mưa thì trời lại nắng 
Khi cần ánh mặt trời thì lại trời mưa. 
Khi tôi lặng im, đáng ra phải chuyện trò 
Khi tôi nói lời, đáng ra là im lặng. 


43
Я встретил женщину, она меня узнала,
Она украдкой слезы вытирала.
На жизнь мою она была похожа –
И жизнь моя украдкой плачет тоже.

43
Tôi gặp người đàn bà, người đó nhận ra tôi 
Người đàn bà đã gạt nước mắt thầm lặng. 
Cuộc đời tôi với người đàn bà rất giống 
Và cuộc đời tôi rồi cũng sẽ khóc thầm. 


44
Давно я песен больше не пою,
Давно стою у жизни на краю,
Живу я жизнью пресной, невеселой,
Она без песен, как еда без соли.

44
Đã từ lâu bài hát tôi không còn hát nổi 
Đã từ lâu tôi đứng bên cạnh cuộc đời. 
Cuộc sống của tôi nhạt nhẽo chẳng có gì vui 
Đời thiếu bài ca như đồ ăn không có muối. 



45
По теченью ручья я бодро пошел.
Но ручей вдруг исчез в песках.
Уж если ручей пути не нашел,
То поможет ли мне Аллах?

45
Theo dòng suối tôi sảng khoái lên đường 
Nhưng bỗng nhiên suối không còn nhìn thấy 
Dòng chảy như biến vào trong cát vậy 
Liệu Thánh Ala có giúp được gì không? 


46
Что украшает голову — разум или папаха?
Что украшает сердце — любовь или отвага?
Но разум и отвагу беря с собой в путь,
О легкой, о веселой жизни забудь.

46
Cái gì làm đẹp cho đầu – tri thức hay cái mũ? 
Lòng dũng cảm và tình yêu – cái gì làm đẹp cho tim? 
Nhưng lòng dũng cảm và trí khôn tôi đem theo mình 
Hãy quên đi cho nhanh một cuộc đời vừa vui vừa dễ. 


47
Искал дорогу я, но только спотыкался,
От мира ждал добра, но только ошибался,
Правдиво жить хотел, но только ошибался,
В любви признаний ждал, но сам лишь признавался.

47
Tôi đi tìm đường nhưng mà luôn vấp ngã 
Tôi mong điều tốt lành nhưng chỉ có nhầm thôi 
Tôi muốn sống chân thành nhưng chẳng thấy ai người 
Tôi đợi lời tỏ tình nhưng chỉ tự mình đi thổ lộ. 



48
Цена на хлеб все выше с каждым днем,
На человека — ниже с каждым днем.
Когда все это будет продолжаться,
Подумайте, к чему же мы придем.

48
Giá bánh mỳ cứ ngày một leo cao 
Giá mạng người cứ ngày một xuống sâu. 
Khi tất cả mọi điều này tiếp tục 
Thử hỏi rằng ta sẽ đi về đâu? 


49
Всю жизнь мою я истину искал,
Всю жизнь мою ошибки совершал,
Но понял лишь перед последней тризной:
Ошибки были истиной и жизнью. 

49
Cả đời tôi chân lý đã đi tìm 
Cả đời tôi đã gặp những sai lầm 
Nhưng hiểu ra một điều trong ngày cuối 
Chân lý cuộc đời chính là sự sai lầm. 


50
Идут года, идет за веком век.
То небо хмурится, а то оно синеет.
Умнеет в жизни каждый человек.
Но почему же человечество глупеет?

50
Năm tháng trôi đi, đời này qua đời khác 
Bầu trời kia hết u ám thì xanh 
Mỗi người trong đời đều có vẻ khôn lên 
Nhưng tại sao loài người vẫn còn dại dột? 




THƠ BỐN CÂU - 31-40


31
Зимние ночи, зимние ночи,
Я не прошу вас стать покороче.
Пусть мои мысли станут длиннее,
Жизнь – очевидней и смерть – виднее.

31
Đêm mùa đông, ôi những đêm mùa đông 
Cứ để vậy, xin hãy đừng ngắn lại 
Hãy cứ để cho suy nghĩ dài hơn 
Cái chết rõ hơn, cuộc đời cũng vậy. 


32
Совсем не тем, что снег пошел, я возмущен…
Но как твоих волос посмел коснуться он!
Я ветер не виню, что дует он, трубя,
Но как обидно мне, что обнял он тебя!..

32
Anh không ngạc nhiên khi trời rơi đầy tuyết 
Nhưng sao tuyết cả gan chạm lên mái tóc em! 
Anh cũng không trách gì ngọn gió kia gào thét 
Nhưng thấy mếch lòng khi ngọn gió ôm em! 


33
Я видел, как осень, ветрами продута,
Гудела, цветы и растенья губя.
И дал себе слово я в эту минуту,
Не сравнивать больше с цветами тебя. 

33
Anh nhìn thấy mùa thu nổi gió 
Kêu vù vù, thổi giạt cỏ và hoa 
Anh tự nhủ lòng mình trong phút đó 
Không bao giờ đưa em sánh với hoa. 


34
«Не мешай мне петь и до конца,
Птица, песню выслушай мою!»
«Если у тебя душа певца,
Сам молчи, покуда я пою!»

34
“Chim chóc ơi, xin chim hãy nghe tôi 
Xin hãy để tôi hát cho xong nhé!” 
“Nếu như người có tâm hồn thi sĩ 
Hãy im đi, khi chim hát, người thôi!” 



35
Ты молод? Не печалься, постареешь.
Не любишь? Полюбить еще успеешь.
Ты глуп? Еще, быть может, помудреешь.
Ты стар? Увы! Уж не помолодеешь.

35
Ngươi còn trẻ? Rồi sẽ già, đừng buồn. 
Ngươi chưa yêu? Rồi sẽ yêu, đừng vội. 
Ngươi dại dột? Có thể rồi sẽ khôn. 
Ngươi đã già? Than ôi! Không trẻ lại. 


36
Приходит смерть, сулит мне райский сад,
Нашептывает в уши, точно сводня.
Я говорю: пусть лучше будет ад,
Но только чтобы завтра, не сегодня.

36
Cái chết khoe với tôi chốn bồng lai 
Ghé vào tai: hãy đi đà đến lúc. 
Tôi trả lời: tôi xin về địa ngục 
Nhưng ngày mai chứ không phải hôm nay. 


37
Юность, юность – комедия, вспомнить смешно…
Зрелость – драма. Ее уж сыграл я давно.
Нынче старость. Играю трагедию я.
Опускается занавес бытия.

37
Nhớ lại tuổi xuân giống như hài kịch 
Tuổi trưởng thành – chính kịch. Tôi đóng đã từ lâu 
Bây giờ tuổi già tôi vào vai bi kịch 
Màn cuộc đời khép lại đã bắt đầu. 



38
Под деревом близ моря я сижу,
Под шелест волн и листьев я пишу.
Кто ж автор песни, как решить не споря —
Иль я, поэт, иль дерево, иль море?

38
Tôi ngồi viết dưới cây, bên bờ biển 
Tiếng lá cây, tiếng sóng biển rì rào. 
Ai là tác giả - thật khó nói làm sao 
Tôi, nhà thơ hay là cây hay biển. 


39
Про старость люди б ничего не знали,
Когда бы молодыми умирали.
Мне молодость, конечно, не в укор,
И старость мне, конечно, не позор.

39
Con người ta sẽ không biết tuổi già 
Nếu người ta đều chết khi còn trẻ. 
Tôi, tất nhiên, chẳng trách gì tuổi trẻ 
Và cũng không xấu hổ bởi tuổi già. 


40
Роятся роем мысли в голове,
А мне необходимы только две.
Двух мыслей мне достаточно, поверьте,
Одной — о жизни и одной — о смерти.

40
Có thật nhiều ý nghĩ trong đầu tôi 
Nhưng thực ra chỉ cần hai ý nghĩ 
Hai ý nghĩ, với tôi, là đầy đủ 
Một – cuộc đời, một – cái chết mà thôi. 



THƠ BỐN CÂU - 21-30


21
Из всех дорог я три дороги знаю,
С которых не сойдешь ни ты, ни я.
Поэзия – одна, и смерть – другая.
А третья? Та у каждого – своя.

21
Từ mọi con đường anh biết có ba: 
Những con đường mà ta không rời bỏ 
Chết – một đường, một đường khác – thơ ca 
Đường thứ ba? Thì mỗi người đều có. 


22
Огонь, долги, болезни, враг,
Невзгоды, протекающие крыши, –
Преуменьшает лишь дурак
Значенье перечисленного выше.

22
Lửa, nợ nần, bệnh tật và kẻ thù 
Những tai ương chảy trong đời như thế 
Đi coi nhẹ – chỉ có những người ngu – 
Tầm quan trọng của những điều vừa kể. 


23
«Что бесполезней, чем незрелый плод,
Который раньше времени сорвали?»
«Упавший плод, что на земле гниет
Лишь потому, что вовремя не сняли».

23
“Còn gì vô bổ bằng trái cây non nớt 
Bị người ta đem hái trước thời gian?” 
“Nhưng rơi xuống đất trái cây mục nát 
Cũng chỉ vì không hái đúng thời gian”. 


24
«Чего ты хочешь, человек голодный?» – «Еды!»
«Что хочешь ты, бездомный, в день холодный?» – Крова!»
«Что надо, жаждущий, тебе?» – «Воды!»
«Что надо, страждущий, тебе?» – «Слова!»

24
“Ngươi muốn gì hỡi người đang đói?” – “Đồ ăn!” 
“Ngươi muốn gì kẻ không nhà?” – “Chốn nương thân!” 
“Ngươi cần gì, người đang khát?” – “Chỉ nước thôi!” 
“Ngươi cần gì, người đang đau khổ?” – “Cần lời!” 



25
«Отчего глаза пусты, как две дыры?»
«Нету мысли в них и боли нет».
«Отчего глаза пылают, как костры?»
«Мысль и боль в них зажигают свет!»

25
“Sao đôi mắt giống như hai cái lỗ?” 
“Đau đớn, nghĩ suy trong đó không còn!” 
“Sao đôi mắt cháy bừng như ngọn lửa?” 
“Đau đớn, nghĩ suy trong đó cháy lên!” 


26
Разделены два глаза меж собою,
Чтоб им не причинять друг другу боль.
Друг друга недолюбливают двое,
Когда они одну играют роль.

26
Hai con mắt chia ra ở hai nơi 
Để mắt này không làm đau mắt khác 
Hai con người sẽ tị hiềm, ghen ghét 
Khi cả hai người cùng đóng một vai. 


27
Я счастлив: не безумен и не слеп,
Просить судьбу мне не о чем, но все же
Пусть будет на земле дешевле хлеб,
А человеческая жизнь - дороже. 

27
Tôi hạnh phúc chẳng mù không kém trí 
Chẳng có gì phải trách phận, than thân 
Nhưng vẫn mong cho bánh mỳ thêm rẻ 
Còn mạng người thêm một chút đắt hơn. 



28
Из раны кровь стекает струйкой длинной,
Но ни слезинки... Есть у нас закон:
Дороже крови слезы для мужчины.
А иначе – какой мужчина он?

28
Từ vết thương máu đang chảy thành dòng 
Nhưng nước mắt thì không. . . theo qui luật: 
Quí hơn máu – nước mắt với đàn ông 
Còn nếu không –  sao gọi đàn ông được?  


29
«Бесстрастные, что вы отвергли?» – «Страсть!»
«А страстью кто отвержен?» – «Мы, бесстрастные!»
«Подвластные, кто вас рождает?» – «Власть!»
«А кто ее рождает?» – «Мы, подвластные!»

29
-Tại vì đâu sinh ra quyền hành, bạo lực? 
-Từ yếu đuối của con người chúng được sinh ra. 
-Thế yếu đuối của con người từ đâu có được? 
-Cũng bởi từ quyền hành, bạo lực mà ra. 


30
«Кто счастливее, чем человек.
Что недуга отродясь не знал?»
«Только тот, кто зависти вовек
Ни к врагу, ни к другу не питал!»

30
“Trên đời này còn ai hạnh phúc hơn 
Người khỏe mạnh, không biết gì bệnh hoạn?” 
“Chỉ có ai không biết giận, biết thương 
Không ghen tỵ với cả thù và bạn!”