THƠ TÁM CÂU - 49-54

49

Опаздывают только поезда,

А ночь в свой час сменяется рассветом.

Приходит время вовремя всегда:

Март наступает в марте, лето - летом.

И ты, поэт, заботься об одном:

Гляди не путай время, ради бога.

Прощайся ночью с уходящим днем,

Встречай на зорьке новый у порога.

49

Chỉ có những con tàu thường chậm trễ

Còn đêm đến giờ đổi ánh bình minh

Thời gian chính xác, bao giờ cũng thế

Hè – đúng hè, xuân sẽ đúng mùa xuân.

Còn anh, nhà thơ, hãy nhớ điều này

Nhìn cho kỹ, chớ nhầm thời gian đấy.

Đêm đến là anh từ giã một ngày

Rồi sẽ gặp bình minh ngày mới vậy.

50

Ты хочешь знать, высоки или нет

Вершины, отроги, скалы,

Спроси, и любовь тебе даст ответ,

На горы она взлетала.

Ты хочешь знать глубину морей,

Что нам не сдаются на милость,

Спроси у любви, потому что ей

И там бывать приходилось.

50

Nếu ngươi muốn biết chiều cao của núi

Của mạch rừng hay vách đá chênh vênh

Xin hãy hỏi tình yêu, tình sẽ nói

Bởi tình yêu từng có dịp bay lên.

Nếu ngươi muốn biết chiều sâu của biển

Nơi mà ta không đạt đến bao giờ

Xin cứ hỏi tình yêu, tình đã đến

Nơi thẳm sâu tình yêu đã đi qua.

51

По свету кочевать случалось мне,

Меня три дня пленяла заграница.

А на четвертый день я, как во сне,

Все видел дом родной, родные лица.

Меня пленяли первые три дня

Чужая речь и стон чужого моря.

А после слышался мне храп коня,

И птичий гам, и речь родных нагорий.

51

Tôi đã từng khắp thiên hạ chu du

Ba ngày đầu tôi mê người ngoại quốc.

Ngày thứ tư như trong một giấc mơ

Tôi nhìn thấy chỉ những người thân thuộc.

Ba ngày đầu tiên tôi rất say mê

Giọng nói khác và lời biển khác

Còn sau đó thì tôi chỉ nghe

Tiếng ngựa kêu, tiếng núi đồi, chim hót.

52

Опять за спиною родная земля,

И снова чужая земля за рекою.

Граница отчизны - не лес, не поля.

Граница отчизны - граница покоя.

Но вновь возвращаюсь я издалека,

Друзьям пожимая горячие руки.

Граница отчизны - не мост, не река.

Граница отчизны - граница разлуки.

52

Giờ lại bỏ quê mẹ ở sau lưng

Rồi lại bỏ quê người bên sông vắng

Biên giới quê hương – chẳng đồng, chẳng rừng

Biên giới quê hương – đường biên yên lặng.

Nhưng lại trở về từ chốn xa xăm

Tôi bắt tay những bạn bè thân thiết

Biên giới quê hương – chẳng cầu, chẳng sông

Biên giới quê hương – đường biên ly biệt.

53

Я ночью, бывало, с трудом волочу

О камни разбитые ноги,

А мама в окне зажигает свечу,

Чтоб я не сбился с дороги.

С тех пор истоптал я немало дорог,

В грозу попадал и в метели,

И всюду далекой свечи огонек

Помогал мне дойти до цели.

53

Tôi đã từng trong đêm rất khó

Tìm ra đường, đá ở dưới chân ghê

Mẹ tôi khêu ngọn đèn bên cửa sổ

Để cho tôi tìm thấy đường về.

Từ buổi ấy đường tôi đi vô số

Tôi đã từng gặp bão tuyết, mưa giông

Nhưng khắp nơi nhớ về ngọn lửa nhỏ

Đã giúp tôi vững bước đến cùng.

54

Встречал беду и радость на дороге я,

Смеялся, плакал я, но время мчалось,

И горем оборачивалось многое,

То, что сначала радостью казалось.

Печали становились вдруг победами,

Улыбкой - слезы... Мы напрасно спорим:

На свете нет иль, может, нам неведома

Граница между радостью и горем.

54

Trên đường đời gặp khổ đau, sung sướng

Ta khóc cười, thời gian vội qua mau

Nỗi đau khổ bỗng xoay vòng lại những

Niềm hân hoan ta cứ ngỡ lúc đầu.

Đang đau khổ bỗng trở thành hạnh phúc

Nước mắt – nụ cười... tranh luận chỉ hoài công

Trên đời này có lẽ không biết được

Buồn hay vui, đâu giới hạn cuối cùng.

THƠ TÁM CÂU - 43-48

43

Я не видел каминов, где вечно огонь,

Огонь горит и не гаснет.

А в груди у меня - приложи ладонь -

Огонь горит и не гаснет.

Где мерцают огни и ночи, и дни,

Не бывает такого селенья.

А в глазах у меня не гаснут огни

Моего родного селенья.

43

Tôi không thấy bếp luôn luôn

Chỉ cháy mà không tắt.

Còn trong ngực tôi – đặt tay lên

Thấy lửa cháy mà không tắt.

Ngọn lửa cháy suốt đêm ngày

Không có bản làng như vậy.

Nhưng trong đôi mắt tôi đây

Ngọn lửa làng tôi vẫn cháy.

44

Друг ушел от моего порога,

Наяву ушел, пришел во сне,

И травою заросла дорога,

По которой радость шла ко мне.

Друг ушел. Что мне хула и слава?

Как мне жить и как мне песни петь?

Нет теперь руки со мною правой,

Чтобы в горе слезы утереть.

44

Em xa rồi, chẳng còn em trước cửa

Xa trong đời, em chỉ đến trong mơ.

Trên con đường đã mọc đầy hoa cỏ

Theo đường này vui đã đến cùng ta.

Em xa rồi. Khen chê làm chi nữa?

Sống làm gì, thơ viết để cho ai?

Giờ chẳng còn bên ta bàn tay nhỏ

Để giơ lên gạt nước mắt đắng cay.

45

Мы все умрем, людей бессмертных нет,

И это все известно и не ново.

Но мы живем, чтобы оставить след:

Дом иль тропинку, дерево иль слово.

Не все пересыхают ручейки,

Не все напевы время уничтожит,

И ручейки умножат мощь реки,

И нашу славу песня приумножит.

45

Ta đều chết, chẳng có ai sống mãi

Đấy là điều ai cũng biết từ xưa

Nhưng ta sống dấu vết cần để lại

Ngôi nhà, con đường, cây gỗ, bài thơ.

Vì chẳng phải ngọn suối nào cũng cạn

Bài hát nào cũng chết bởi thời gian.

Những dòng suối hợp lại thành sông lớn

Và bài ca nhân lên những vinh quang.

46

Ребенок плачет, мать над ним склоняется:

«Что у тебя, мой маленький, болит?»

Но глупый мальчик плачет, надрывается,

Он, бессловесный, что ей объяснит?

Ко мне, в мой дом, друзья приходят милые

И спрашивают: «Что с тобой опять?»

Но, как больной ребенок, им не в силах я

Промолвить слово или знак подать.

46

Khi con trẻ khóc bà mẹ cúi đầu:

“Con bị làm sao, con yêu của mẹ?”

Nhưng đứa bé đâu hiểu gì, khóc ré

Chưa có lời biết giải thích làm sao.

Bạn bè của tôi đi đến nhà tôi

Họ hỏi tôi: “Lại có điều gì thế?”

Nhưng mà tôi cũng giống như con trẻ

Không còn sức để mà nói lên lời.

47

В певчих птиц, а в соловьев тем более

Камня не бросайте никогда.

Девушки, своим любимым боли

Вы не причиняйте никогда!

Ты, моя любовь, со мной сурова,

Ты, случайно слово оброня,

Не заметила, что это слово,

Точно камень, ранило меня.

47

Loài chim hót, nhất là chim hoạ mi

Xin nhớ cho đừng bao giờ ném đá

Các cô gái hãy nhớ đừng bao giờ

Người mình yêu, đừng để người đau nhé.

Người yêu tôi với tôi sao dữ dội

Em vô tình buông lời nói ngăn rào

Em đâu biết dù chỉ bằng lời nói

Nhưng khác gì em ném đá tôi đau.

48

Были когда-то в далекие дни

Пять друзей неразлучных со мною.

Пришла война, и ушли они,

С войны возвратились двое.

Один теперь далеко живет,

Уехал, давно женился.

А с тем, что рядом, мы в ссоре год,

Очень друг мой переменился.

48

Cái ngày ấy, giờ đã xa xôi lắm

Bạn rất thân của tôi có năm người

Ngày chiến tranh họ đều ra mặt trận

Ngày trở về chỉ còn có hai thôi.

Một người bạn bây giờ rất xa xăm

Bạn đi xa và từ lâu cưới vợ

Người ở gần xích mích suốt cả năm

Bạn của tôi bây giờ thay đổi quá.

THƠ TÁM CÂU - 37-42

37

Бьется поток под скалою высокой,

Гордый, бесчувственный к рокоту вод.

Мне ль не понять состоянья потока,

Кто же мое состоянье поймет?

Бьется и стонет поток, но не может

Расшевелить равнодушных камней

Этой скалы, удивительно схожей

С каменносердной любимой моей.

37

Dòng nước đập vào vách đá cao dựng đứng

Rất kiêu căng, vô cảm tiếng rì rào.

Chẳng lẽ tôi không hiểu ra tình trạng

Dòng nước thì người hiểu được tôi sao?

Dòng nước chảy rì rào nhưng không thể

Làm hòn đá kia hờ hững vui theo

Những hòn đá này sao mà giống thế

Giống con tim hoá đá của người yêu.

38

Дагестан, все, что люди мне дали,

Я по чести с тобой разделю,

Я свои ордена и медали

На вершины твои приколю.

Посвящу тебе звонкие гимны

И слова, превращенные в стих,

Только бурку лесов подари мне

И папаху вершин снеговых!

38

Tất cả những gì mà người ta tặng tôi

Đaghestan, tôi chia cùng Người đấy

Tôi đem hết những huân chương, mề đay

Lên đỉnh cao của Người tôi găm lại.

Tôi dâng Người tất cả những bài ca

Và những lời hoá thân vào thơ đó

Chỉ xin Người tặng tôi áo buốc-ca

Và chiếc mũ của đỉnh cao trắng xoá.

39

Эй, юноша, видишь, как старец седой

Шагает по людному городу?

Ты, юноша, видишь, как чистой рукой

Он трогает белую бороду?

Ты молод еще, ты джигит и жених,

Но время нам выбелит бороду.

Смотри же, седин не испачкай своих

Руками, нечистыми смолоду.

39

Chàng trai trẻ, hãy nhìn người tóc bạc

Rảo bước đi trên thành phố người đông

Bằng bàn tay sạch sẽ, chàng thấy không

Chòm râu bạc của mình ông đang vuốt?

Chàng còn trẻ trung, chàng là chàng rể

Nhưng thời gian làm bạc mái tóc đen.

Chớ làm bẩn mái tóc bạc của mình

Bằng bàn tay không sạch từ khi trẻ.

40

Отличны друг от друга города,

И люди, и дома, и монументы.

Похожи только всюду и всегда

Поэты, ребятишки и студенты!

Не потому ль всегда мне так близки,

В каком бы ни был уголке планеты.

Сограждане мои и земляки,

Студенты, ребятишки и поэты!

40

Nét khác biệt ở các thành phố lớn

Những con người, đài kỷ niệm, những ngôi nhà.

Còn giống nhau mọi thời gian, mọi chốn

Là những sinh viên, con trẻ các nhà thơ.

Có phải thế mà tôi luôn gần gũi

Cho dù tôi đi khắp chốn, mọi miền

Đồng bào của tôi – những đồng hương yêu quí

Và những nhà thơ, con trẻ, sinh viên.

41

Всезнающих людей на свете нет,

Есть только те, кто мнит себя всезнающим.

Порой мне страшен их авторитет,

Взгляд осуждающий и взгляд карающий.

Всего не знал ни Пушкин, ни Сократ,

Все знает в целом мир, большой и многолюдный,

Но судят мир порою те, что мнят

Себя носителями истин абсолютных.

41

Trên đời này chẳng có ai biết hết

Chỉ có những người lầm tưởng thế mà thôi.

Tôi thấy sợ cho những ai quyền lực

Cái nhìn luôn luôn đoán xét con người.

Biết hết cả, chẳng Puskin, không Xôcrát

Biết làm sao đời rộng lớn, đông người

Nhưng người ta đem cuộc đời đoán xét

Nhầm tưởng mình là chân lý đấy thôi.

42

Опять дорога, мы всегда в пути.

Я знаю, сколько прошагал и прожил.

А сколько предстоит еще пройти,

Не знаешь ты, и я не знаю тоже.

Опять дорога, вечно мы в пути.

Я вижу цель. Она всего дороже.

А суждено ли до нее дойти,

Не знаешь ты. и я не знаю тоже.

42

Lại lên đường, ta luôn trên đường vậy

Anh biết chặng đường đã sống, đã đi

Nhưng chặng đường trước mắt mà ta phải

Thì cả hai ta đều chẳng biết gì.

Lại lên đường, muôn năm trên đường vậy

Thấy mục đích. Mục đích quí nhất đời

Nhưng liệu trời có cho đi đến đấy

Em không biết gì, anh cũng thế thôi.

THƠ TÁM CÂU - 31-36

31

Прекрасны в книге жизни все страницы,

Все в этой книге здраво и умно.

Чтоб вновь родиться колосом пшеницы,

Ложится в землю мертвое зерно.

Когда весенний дождь прольется где-то,

В лугах взойдет шумящая трава;

Когда слеза блеснет в глазах поэта,

Родятся настоящие слова.

31

Trong sách đời tất cả trang đều tuyệt

Tất cả trong sách này sáng suốt, thông minh.

Để lần nữa sinh ra bông lúa mạch

Gieo vào đất những hạt giống nằm yên.

Khi cơn mưa mùa xuân rơi đâu đó

Thì trên đồng xào xạc cỏ và hoa

Khi nước mắt rơi từ đôi mắt thi sĩ

Thì những lời chân chính được sinh ra.

32

Здесь у нас такие горы синие

И такие золотые нивы!

Если б все края их цвет восприняли,

Стала бы земля еще красивей.

Есть заветы новые и дедовы

У людей земли моей весенней.

Если б мир заветам этим следовал,

Стал бы он гораздо совершенней.

32

Quê hương tôi có những cánh đồng vàng

Và quê tôi có núi đồi xanh thắm!

Giá mà khắp nơi người ta đều tiếp nhận

Những màu sắc này, trái đất sẽ đẹp hơn.

Con người sống trên trái đất mùa xuân

Có di chúc bây giờ và của ông cha để lại.

Giá người ta làm theo những lời di chúc ấy

Thì thế giới này sẽ tuyệt vời hơn.

33

От отчих мест теперь мой дом далеко;

Переношу я плохо высоту,

И все ж от вас не слышал я упрека,

Я знаю, горцы, вашу доброту.

И знаю, слово доброе найдется

Для брата своего на том пути,

В тот час, когда вам на плечах придется

Меня в последний путь мой понести!

33

Nhà của tôi giờ cách xa nơi bố

Tôi nhọc nhằn với cái cảnh núi đồi

Nhưng dù sao tôi nghe lời chửi rủa

Thì hiểu ra lòng tốt của mọi người.

Tôi biết rằng lời tốt luôn tìm thấy

Cho người anh em trên một con đường

Khi trên vai mình mọi người đành phải

Gánh tôi đi vào con đường cuối cùng!

34

Немало песен сочинил поэт

О нашем крае, о горах высоких,

И горный край о нем сто двадцать лет

Поет на языке своих потомков.

Туман веков, как сумеречный дым,

Плывет по небу, но нерасторжимы

Певец Кавказа, павший молодым,

И сам Кавказ с вершинами седыми.

34

Một nhà thơ viết nhiều những bài thơ

Về quê hương, núi đồi cao chót vót

Một trăm hai mươi năm núi đồi về nhà thơ

Bằng giọng của con cháu mình vẫn hát.

Sương thế kỷ như màn khói hoàng hôn

Bay giữa trời nhưng không hề phân tán

Người ca sĩ Kapkaz chết tuổi thanh xuân

Kapkaz tự mình với đỉnh cao bạc trắng.

35

Золотая рыбка, где угодно

Плавай: я тебя не залучу.

Славу клянчить вроде неудобно,

Серебра и злата не хочу.

А назад мне молодость былую

Не вернешь ты, не зажжешь меня

Первой встречей, первым поцелуем,

Первой песней ночью у огня.

35

Con cá vàng ơi, ngươi ở đâu tuỳ ý

Hãy bơi đi, ta chẳng gọi ngươi đâu

Giờ thanh danh không tiện điều năn nỉ

Còn bạc vàng ta lại chẳng cần đâu.

Thời tuổi trẻ của ta ngươi không thể

Trả lại ta, ngươi cũng chẳng đốt lên

Nụ hôn đầu tiên, lần đầu gặp gỡ

Bài hát đầu bên ngọn lửa trong đêm.

36

Что с горцем стряслось: высоты я боюсь.

Зачем я взошел на вершину за тучи?

Мне кажется, не удержусь я, сорвусь,

Канат оборвется, и грохнусь я с кручи.

Поэт, я стою на вершине своей,

И трудно, и страшно, а мне все неймется.

Мне с каждою песней дышать тяжелей,

И кажется - строчка вот-вот оборвется.

36

Có điều xảy ra: đỉnh cao tôi sợ lắm.

Tôi lên đỉnh cao sau mây để làm gì?

Có lẽ không giữ được, tôi ngã xuống

Từ dốc cao khi đứt sợi dây kia.

Tôi đang đứng trên đỉnh cao của mình

Và thấy khủng khiếp, nhọc nhằn ghê gớm.

Thêm mỗi bài thơ càng khó thở hơn

Và ngỡ như từng dòng đang đứt quãng.