Thơ Raxun Gamzatốp. Thơ Tám câu - Phần II

Rasul Gamzatov. Thơ Tám câu - Phần II

CON TIM NỔI LOẠN

Biết làm sao con tim giờ nổi loạn
Chẳng nghe theo ý muốn của em rồi.
Tim không chịu phục tùng em, thật chán
Em còn không trị được huống hồ tôi.

Con tim tôi em cầm như con trẻ
Trong tay mình cũng chỉ mới đây thôi
Thế mà sao giữ gìn em không thể
Em còn không trị được huống hồ tôi.

VÌ ANH KHÔNG MUỐN

Em có lý: anh giờ thay đổi lắm
Đã chẳng còn như những tháng ngày xanh
Xưa chia sẻ cùng với em hết những
Niềm vui mà tuổi trẻ tặng cho anh.

Anh vẫn thế, cho dù anh đã chẳng
Chia hết cùng em như buổi ban đầu
Chỉ đơn giản bởi vì anh không muốn
Chia sẻ cho em toàn những nỗi đau.

NHỮNG CÂU TRẢ LỜI 

Tôi muốn nghe người ta ra câu hỏi
Và câu trả lời sẽ là những lời sau:
“Có lạnh không?”
“Không”.
“Có đói không?”
“Không”.
“Có sợ hãi không?”
“Không”.

Tôi đi trên mặt đất này thiếu thốn
Gặp những con người phiền muộn, ưu tư:
“Có lạnh không?”
“Vâng”.
“Có đói không?”
“Vâng”.
“Có sợ hãi không?”
“Sợ vô cùng”.

EM THÀNH BÀ CHỦ

Con tim tôi như chiếc bàn ngày hội
Trên mặt bàn bia rượu đã rót ra
Tôi gọi bạn và bạn tôi đã tới
Nhưng còn em, em đến thật bất ngờ.

Chúng tôi cùng đứng trước em chăm chú
Như đứng trong buổi tiệc thật trang nghiêm
Từ người khách em trở thành bà chủ
Còn tôi chỉ là người khách của em.

ANH MUỐN ĐỨNG BÊN

Anh không muốn hát ru em câu hát
Để ru em đi vào giấc ngủ say
Anh chỉ muốn đứng bên nhìn gương mặt
Và đứng yên như thế đến sáng ngày.

Một mình anh trong đêm thu dài rộng
Anh im lìm giữ yên lặng cho em
Như cây gia nghiêng mình trên thung lũng
Như trên sông vách đá đứng lặng yên.

TRANG ĐIỂM VỚI AI

-Người đẹp ơi anh không sao hiểu thấu
Có điều gì lo lắng, muộn phiền chăng?
-Em muốn đến với người em yêu dấu
Nhưng áo quần không đẹp, chẳng có khăn.

-Thế còn em, cô bé, sao buồn vậy
Khăn mới tinh, váy lấp lánh, sáng ngời?
-Em đâu có cần gì khăn với váy 
Không có chàng em trang điểm với ai.

KHÁC VÀ GIỐNG NHAU

Nét khác biệt ở các thành phố lớn
Những con người, đài kỷ niệm, những ngôi nhà.
Còn giống nhau mọi thời gian, mọi chốn
Là những sinh viên, con trẻ các nhà thơ.

Có phải thế mà tôi luôn gần gũi
Cho dù tôi đi khắp chốn, mọi miền
Đồng bào của tôi – những đồng hương yêu quí
Và những nhà thơ, con trẻ, sinh viên.


HAI NGƯỜI

Tất cả mọi người đứng dậy chúc mừng tôi
Họ vỗ tay mừng tôi thêm phần thưởng.
Nhưng tôi không vui, tôi thấy hai người
Nhìn vào mắt tôi có điều trách mắng.

Họ theo tôi khắp tất cả mọi miền
Gương mặt họ và của tôi rất giống
Một – ông già sau này tôi trở nên
Một – cậu bé là tôi thời xa vắng.


GIÁ MÀ

Giá mà những con tim ác độc
Có thể biến thành tuyết, thành băng
Thì hành tinh này từ nam chí bắc
Sẽ là mùa đông băng giá vĩnh hằng.

Còn giá như lòng tốt của con người
Sẽ trở thành một nguồn nước mạch
Thì trên trái đất này khắp mọi nơi
Một dòng suối trong muôn đời róc rách.


QUÊN VÀ NHỚ

Tôi giờ đây quên bài hát của mình
Dù hôm qua ngỡ rằng quí hơn tất cả
Và có thể chỉ sau thêm ngày nữa
Bài hát bây giờ đang hát cũng quên.

Nhưng có một bài ca in đậm trong tim
Là bài hát ru với nỗi buồn của mẹ
Bài hát sinh ra từ tình yêu như thế
Không bao giờ có thể trở thành quên.

VIẾT LẠI TỪ ĐẦU

Tôi đã từng đi khắp nơi
Đã từng thấy nhiều cuốn sách hoàn hảo
Nhưng chính quyển sách đời
Là bản nháp, chính xác hơn, bản thảo.

Trong sách này có nhiều chương lầm lỡ
Có biết bao dòng ác độc, khổ đau!
Giá như bản thảo này đem sửa
Thì hoá ra phải viết lại từ đầu.

ĐÂU TẠI BỞI THIẾU TRĂNG

Rằng người mù khắp nơi đều tối
Thì điều này đâu tại bởi thiếu trăng
Và cánh đồng cũng không hề có lỗi
Vì sao nông dân sống nghèo nàn.

Rằng mùa đông đi chân trần không dễ
Thì giá băng đâu tại bởi ông trời
Còn con người sao khổ đau nhiều thế
Thử nghĩ xem có phải tại con người.


TÔI MONG CHO

Lại một con quạ đen đang tìm kiếm
Một ngôi nhà không có khói bay lên
Như người mang tin chết chóc nguy hiểm
Rằng người chủ ngôi nhà đã đến cõi tiên.

Tôi mong cho sự đủ đầy, êm ấm
Vẻ bình yên, lao động chiếu muôn nhà
Cho trên mái nhà quạ không quanh quẩn
Cho chim én về làm tổ hát ca.


CHIM ĐỦ LÔNG

Chim đủ lông sổ lồng bay đi hết
Chim vội vàng bay khỏi đất ông cha.
Thời bây giờ con người ta cũng chết
ở xứ người, nơi không phải sinh ra.

Con người sống về miền xa khao khát
Cả cuộc đời theo đuổi một ước mơ
Thế rồi giống như con chim khi chết
Chỉ con tim khi bay bổng nhớ nhà.

NHẠI THEO NHAU

Ở miền xa, tôi nhớ, có một lần
Tôi từng thấy các nhà thơ đem đọ
Tài với nhau, họ không tiếc sức mình
Ráng nhại theo nhau dù bằng mọi giá.

Cuộc tranh luận này tôi không hiểu rõ
Nhại theo nhau qủa là ý ngông cuồng.
Nhường kẻ mạnh – chẳng có gì xấu hổ
Thắng kẻ hèn – không một chút vinh quang.

KẺ THÙ CÒN KHÔNG ÍT

Ta gọi ngươi là bạn lúc ban đầu
Nhưng ngươi là kẻ không hề yêu người khác
Rồi ta nghĩ ngươi là kẻ thù lúc sau
Ngươi hoá ra là một tên hèn mạt.

Nhưng mà ta không khóc, chẳng trách đời
Rằng ta và ngươi không còn giao thiệp.
Lạy Thánh Ala, đối với ta trên đời
Dù thiếu ngươi kẻ thù còn không ít!

CHỈ MÌNH TÔI

Xin để tôi một mình, tôi xin lạy
Tôi giờ đang mệt mỏi bởi đường dài
Trên cỏ hoa như áo buốc-ca tôi cởi
Những nghĩ suy và mơ ước của tôi.

Xin hãy cho tôi đến với mọi người
Cho tôi đi – chưa bao giờ tôi nghĩ
Rằng thật khủng khiếp khi chỉ mình tôi
Với ước mơ, với những điều suy nghĩ.

ĐÒI DỌA ĐẠI BÀNG

Có một lần, buổi sáng, mẹ hỏi tôi:
“Con trai ơi, liệu chiến tranh còn nữa
Trong giấc mơ mẹ thấy nước mắt rơi
Nghe tiếng động và mẹ đem khóa cửa”.

Tôi trả lời: “Mẹ đừng lo tiếng động
Trong giấc mơ, đừng phiền muộn, băn khoăn
Đấy là tiếng cóc trong hồ nước bẩn
Ộp oạp kêu lên đòi doạ đại bàng”.


BÀI HÁT MANG THEO

Rượu và bánh hãy mang theo cho nhiều
Để trên đường còn chia cho bạn
Con dao găm thật sắc nhớ mang theo
Để đi đường thêm phần yên ổn.

Tôi bước ra đường đã từ lâu lắm
Nhưng theo mình chỉ bài hát tôi mang
Với bạn bè – nó là rượu và bánh
Còn với kẻ thù – nó là dao găm.


MỘT THÓI THƯỜNG

Trong khổ đau ta thường tuôn nước mắt
Nhưng nước mắt cầm lại mới khó hơn
Ngày tháng qua rồi không khó gì quở trách
Nhưng kể ra đúng sự thật khó hơn.

Năm tháng đến cùng ta như khách
Và rất hay như thế – một thói thường:
Ta đón khách, khen hết lời trước mặt
Nhưng khách về ta nói xấu sau lưng.


CÒN BAO NHIÊU NỮA

Nếu ngày là ngọn cây
Còn cuộc đời là rừng lớn
Bao nhiêu cây bị chặt rồi, bao nhiêu chưa bị đốn
Trong một rừng cây?

Nếu ngày là con ngựa đua
Còn cuộc đời là bầy ngựa
Bao nhiêu con chạy rồi, còn bao nhiêu nữa
Trong bầy ngựa đua?


NĂM THÁNG CỦA TÔI

Một bầy chim bay lượn ở trên trời
Tôi cố đếm từng con từ mặt đất
Hai, ba, bốn, mười, hai mươi, ba mươi…
Không đếm hết, đàn chim bay đi mất.

Như bầy chim bay, năm tháng của tôi
Tôi đếm chúng rồi tiễn về sau núi:
Hai, ba, bốn, mười, hai mươi, bốn mươi…
Nhưng bầy lớn không thì tôi không hiểu nổi.

MÙA ĐÔNG CUỐI CÙNG

Từ khi gặp em trên mặt đất này
Tuyết dữ dội đã không còn rơi nữa
Những bông hoa đã mọc giữa tháng hai
Ta tìm ra trong lần đầu gặp gỡ.

Suốt quanh năm trong vườn xuân trắng xoá
Trên vai ta màu lá táo rụng lên
Anh chợt nhớ rằng mùa đông chỉ có
Lần cuối cùng trước cuộc gặp đầu tiên.

VỘI ĐI ĐÂU

“Ê, con mèo, mi chạy đi đâu đấy?”
“Tôi chạy vì con chó đuổi theo tôi”.
“Thế con chó, ai bắt buộc nhà ngươi?”
“Tiếng vó ngựa, tiếng huýt làm tôi chạy”.

“Thế con ngựa, vì sao ngươi chỉ chạy?”
“Vì trên đầu người kỵ sĩ giơ roi”.
“Cả thế kỷ, vội đi đâu, con người?”
“Thời gian giục tôi, kêu ầm sau lưng đấy”.

VIẾT LÀM CHI

Viết làm chi, viết chỉ để làm trò
Tôi làm thơ để vui người yêu dấu
Nhưng tôi muốn thơ của tôi giúp cho
Bạn bè tôi, những người đang chiến đấu.

Viết làm chi, viết chỉ để làm trò
Với những khách rượu chè say chếnh choáng
Nhưng tôi muốn thơ của tôi giúp cho
Quê hương tôi, giúp những người lao động.